«ជំងឺបាក់ស្បាត» បើទោះជាកវីស្ទឹងសង្កែ លោក គង្គ ប៊ុនឈឿន បានលាចាកលោកទៅហើយមែន តែស្នាដៃរបស់លោក ទាំងប្រលោមលោក ចម្រៀង កំណាព្យ… នៅតែមានជីវិត នៅតែធ្វើឲ្យអ្នកផង រំលឹកនិយាយពីរូបលោក។ នៅថ្ងៃនេះ ទស្សនាវដ្ដីមនោរម្យ.អាំងហ្វូ សូមដកស្រង់ យកស្នាដៃមួយរបស់លោក ដែលនិយាយពី «ជំងឺបាក់ស្បាត» មកជម្រាបជូនប្រិយមិត្ត។
អ្វីទៅ «បាក់ស្បាត»?
បើតាមវចនានុក្រម សម្តេចសង្ឃជួនណាត ពាក្យ “បាក់ស្បាត” សំដៅទៅលើការបាក់ចិត្ត ខ្លាចរអា លែងហ៊ានបញ្ចេញរូបស្បាត តទៅទៀត។ ខណៈគេហទំព័រ «Psychology Today» បានពន្យល់ថា បាក់ស្បាត គឺជាជំងឺផ្លូវចិត្ត ដែលអាចនឹងវិវត្តន៍ ក្រោយពីបុគ្គលជួបប្រទះ នូវព្រឹត្តិការណ៍ភ័យរន្ធត់ខ្លាំង ដូចជាមរណភាព អំពើហិង្សា ឬគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរលើរាងកាយ ឬការគំរាមកំហែងនានា។
សម្រាប់លោក គង្គ ប៊ុនឈឿន កំពូលអ្នកនិពន្ធខ្មែរដ៏ល្បីល្បាញ បានសរសេរពីជំងឺបាក់ស្បាតមួយនេះ ជាកំណាព្យបទពាក្យ៧ ដោយរៀបរាប់ អំពីការចងចាំរបស់ប្រជាជនខ្មែរ ដែលធ្លាប់បានឆ្លងកាត់របបវាលពិឃាត បីឆ្នាំប្រាំបីខែម្ភៃថ្ងៃ ជាមួយនឹងរូបភាពកាប់សម្លាប់ រស់នៅរងទុក្ខវេទនា ក្រោមការធ្វើទារុណកម្ម ឬរត់កាត់គ្រាប់កាំភ្លើង គ្រាប់បែក។ល។
សម្រាប់អ្នកកវីរូបនេះ ព្រឹត្តិការណ៍ដ៏រន្ធត់ទាំងនោះ បានធ្វើឲ្យប្រជាជនខ្មែរ បាក់ស្បាត។ ប៉ុន្តែលោក ក៏បានរៀបរាប់បន្តដែរ ថាជំងឺបាក់ស្បាតនោះ កំពុងមានជីវិត នៅក្នុងសង្គមសព្វថ្ងៃ បើទោះជារបបប៉ុលពត បានបញ្ចប់ទៅ ជាច្រើនសិបឆ្នាំ ទៅហើយក្តី។ តើប្រជាជនខ្មែរ នៅខ្លាចអ្វីទៀត?
ជំងឺបាក់ស្បាត
(ពាក្យ ៧)
ធ្លាប់ឃើញប៉ុលពតចងសម្លាប់
ធ្លាប់ឃើញគេចាប់ទៅពិឃាត
ធ្លាប់ត្រូវគ្រាប់បែបគប់ប៉ើងខ្ទាត
ខ្មែរសែនបាក់ស្បាត ដល់សព្វថ្ងៃ។
ពេលជួបអ្នកធំមានអំណាច
អ្នកតូចក៏ខ្លាចឈរឱបដៃ
បុកពោះលាន់ខ្ទ័រញ័រភិតភ័យ
មិនហ៊ានហាស្តីខ្លាចមានទោស។
ចង់តវ៉ាស្តីតែមិនហ៊ាន
សុខចិត្តអៀនប្រៀនឱនមុខចុះ
ពេលឃើញអ្នកធំនិយាយខុស
មិនហ៊ានបន្ទោសខ្លាចគេស្អប់។
អ្នកធំផោមស្អុយថាក្រអូប
ប្រឹងឈរប៊ឺតស្រូបថាទឹកអប់
ជំងឺបាក់ស្បាតតាមតោងជាប់
បើអ្នកធំស្អប់ “គឺបាត់ខ្លួន?”។
(ដកស្រង់ចេញពី សៀវភៅកំណាព្យ “ជំងឺខ្មែរ” ទំព័រ ២៦, ដោយលោក គង្គ ប៊ុនឈឿន ចេញផ្សាយឆ្នាំ២០០៣)
លោក គង្គ ប៊ុនឈឿន ដែលជាអ្នកស្រុកបាត់ដំបងពីកំណើត បានទទួលមរណភាព ក្នុងជន្នាយុ ៧៦ឆ្នាំ កាលពីថ្ងៃទី ១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៦ ដោយសារជំងឺមហារីកតម្រងនោម នៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យមួយ នៃប្រទេស ន័រវេសន៍។ លោកទទួលបាន សិទ្ធិជ្រកកោននយោបាយ នៅទីនោះ បន្ទាប់ពីលោកបានភៀសខ្លួន ចេញពីប្រទេសកម្ពុជា នៅឆ្នាំ២០០០៕
