ទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក និងអ្នករាយការណ៍ពិសេស របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ( អ.ស.ប ) សុទ្ធតែបានសំដែងប្រតិកម្មរបស់ផងខ្លួន នៅចំពោះទង្វើចាប់ចងរបស់អាជ្ញាធរ នៃរបបក្រុងភ្នំពេញ ប្រឆាំងយុវជនពីរនាក់កាលពីសប្ដាហ៍មុន នៅខណៈពួកគេបានចូលរួម រំឭកខួបបីឆ្នាំ នៃឃាតកម្មលើលោកបណ្ឌិត កែម ឡី អ្នកវិភាគនយោបាយ និងសង្គមដ៏ល្បីល្បាញមួយរូប របស់ប្រទេសកម្ពុជា។
យុវជនពីរនាក់ លោក គង់ រ៉ៃយ៉ា និងលោក សួង នាគព័ន្ធ ត្រូវបានក្រុមអាជ្ញាធរចាប់ខ្លួន ជាបន្តបន្ទាប់ ក្នុងយប់ថ្ងៃទី៩ និងនៅព្រឹកទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៩ បន្ទាប់ពីលោក គង់ រ៉ៃយ៉ា បានប្រកាសលក់អាវ ដែលមានរូបថត និងពាក្យសំដីរបស់លោក កែម ឡី នៅលើបណ្ដាញសង្គម និងបន្ទាប់ពីលោក សួង នាគព័ន្ធ បានកាន់ខិត្តប័ណ្ណ ដែលមានសរសេរ ស្នើសុំឲ្យបញ្ឈប់ការសម្លាប់មនុស្ស ក្រៅប្រព័ន្ធ។
យុវជននិយមលោក កែម ឡី ទាំងពីរនាក់ ត្រូវបានបញ្ជូនខ្លួនបន្ត ទៅកាន់តុលាការរាជធានី ហើយត្រូវបានចោទប្រកាន់ជាផ្លូវការ ពីបទ«ញុះញង់ឲ្យប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋជាអាទិ៍» មុននឹងត្រូវចៅក្រមស៊ើបសួរបញ្ជូនពួកគេ ទៅឃុំខ្លួនជាបណ្ដោះអាសន្ន នៅពន្ធនាគារព្រៃស។
ប្រសិនបើតុលាការរកឃើញ ពីការប្រព្រឹត្តិកំហុសមែននោះ យុវជនទាំងពីរនាក់ នឹងប្រឈមការជាប់ពន្ធនាគារ ពី៦ខែដល់២ឆ្នាំ។
ស្ថានទូតអាមេរិក ប្រចាំនៅកម្ពុជា តាមរយៈសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយ ដែលចេញផ្សាយក្នុងថ្ងៃចន្ទ ដើមសប្ដាហ៍នេះ បានគូសបញ្ជាក់ថា៖
«សហរដ្ឋអាមេរិក មានការព្រួយបារម្ភ ចំពោះការណ៍ដែលរដ្ឋាភិបាល[កម្ពុជា] បន្តប្រើការចោទប្រកាន់ ដែលគ្មានមូលដ្ឋាន ហើយមានលក្ខណៈនយោបាយ ដើម្បីយាយីពលរដ្ឋរបស់ខ្លួន ដែលរួមមាន ការចាប់ខ្លួនមនុស្សមួយចំនួន នាពេលថ្មីៗនេះ ខណៈពួកគេធ្វើការគោរព ដល់វិញ្ញាណក្ខន្ធរបស់លោក កែម ឡី ដោយសន្តិវិធី។»
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍នោះ បានបញ្ជាក់ថា ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាគ្រប់រូប «គួរតែអាចអនុវត្តសិទ្ធិរបស់គេ ក្នុងការបញ្ចេញទស្សនៈរបស់ខ្លួនដោយសេរី និងក្នុងការធ្វើការប្រមូលផ្តុំគ្នាដោយសន្តិវិធី»។ ស្ថានទូតរបស់ប្រទេសមហាអំណាច បានរំឭករបបដឹកនាំរបស់លោក ហ៊ុន សែន ថា៖
«យើងតែងបានអំពាវនាវ ទៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឲ្យដកចេញនូវការរឹតត្បិត ផ្នែកនយោបាយដ៏ហួសហេតុ ទៅលើមនុស្សទាំងអស់ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដោះលែងអ្នកជាប់ពន្ធនាគារទាំងឡាយណា ដែលត្រូវបានឃុំខ្លួនតាមអំពើចិត្ត ឬទាំងខុសច្បាប់ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវសិទ្ធិមនុស្ស និងសេរីភាពជាមូលដ្ឋាន។»
(English below) នៅខួបលើកទី ៣ នៃការស្លាប់របស់លោក រដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិក សូមអំពាវនាវ សារជាថ្មី…
Posted by U.S. Embassy Phnom Penh, Cambodia on Thursday, July 11, 2019
អ្នកជំនាញ អ.ស.ប ថាយុវជន កែម ឡី និយមទាំងពីរអនុវត្តសិទ្ធិពួកគេ…
សម្រាប់អ្នករាយការណ៍ពិសេស របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា អ្នកស្រី រ៉ូណា ស្មីត (Rhona Smith) បានលើកឡើង ក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយដែរថា៖
«មនុស្សគ្រប់រូបមានសិទ្ធិ ក្នុងការជួបប្រជុំ និងការបង្កើតសមាគម ដោយសន្តិវិធី រាប់ទាំង ការរៀបចំដោយសន្តិវិធី នូវពិធីរំឭកខួបមរណភាព របស់ឥស្សរជនសាធារណៈ។»
អ្នកជំនាញរបស់ អ.ស.ប រូបនេះ បានបន្តថា៖
«ការរឹតត្បិត លើសេរីភាពក្នុងការជួបប្រជុំ និងការបញ្ចេញមតិ ត្រូវតែកំណត់ព្រំដែន និងកំណត់និយមន័យ ឲ្យបានច្បាស់លាស់ ហើយឥរិយាបថ ឬសេចក្តីថ្លែងការណ៍គាំទ្រ ដល់ឥស្សរជនសាធារណៈ មិនគួរស្ថិតនៅក្នុងដែនកំណត់ បែបនេះឡើយ។»
THREE YEARS AFTER KEM LEY បីឆ្នាំ បន្ទាប់ពី មរណភាព របស់លោក កែម ឡី សំណួរជាច្រើន នៅតែ មិនទាន់ មានចម្លើយ នៅឡើយ។ ពេលនោះ…
Posted by United Nations Human Rights in Cambodia on Friday, July 12, 2019
ការលើកឡើង របស់ស្ថានទូតអាមេរិក និងមន្ត្រី អ.ស.ប ទទួលប្រតិកម្មតប ពីរដ្ឋាភិបាលក្រុងភ្នំពេញវិញ ដោយអះអាងថា ក្រុមអាជ្ញាធរបានអនុវត្តតាមច្បាប់កម្ពុជា និងតាមនីតិវិធីត្រឹមត្រូវ ក្នុងការចាប់ខ្លួនយុវជន ទាំងពីរនាក់ខាងលើ។ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក ជិន ម៉ាលីន បានហៅការលើកឡើង របស់ស្ថានទូតអាមេរិក ថាមាននិន្នាការលំអៀង និងថែមទាំងបានចោទគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ថានៅពីក្រោយសកម្មភាព របស់យុវជនទាំងពីរនោះផង។
យ៉ាងណា លោក សំ សុគង់ មេធាវីការពារក្ដីឲ្យយុវជនទាំងពីរ បានអះអាងថា នឹងដាក់ពាក្យស្នើសុំ ទៅកាន់សាលាដំបូងរាជធានី ដើម្បីឲ្យកូនក្តីរបស់លោក ស្ថិតនៅក្រៅឃុំជាបណ្តោះអាសន្ន ក្នុងសប្តាហ៍នេះ៕
