របាយការណ៍

«ទិវា​បុណ្យ​សិទ្ធិនារី​អន្តរជាតិ» ប្រវត្តិ​នៃ​ការ​តស៊ូ​របស់​ស្រ្តី

ស្រ្តីនិងបុរសត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅលើផែនដីនេះ ដើម្បីក្លាយជាគូគ្នា ធ្វើដំណើរជាមួយគ្នាក្នុងការអភិវឌ្ឍន៏អ្វីគ្រប់ យ៉ាងលើផែនដីនេះ ប៉ុន្តែមានរូបរាងនិងចិត្តគំនិតខុសគ្នា។ ធម្មជាតិបានផ្តល់ភាពរឹងមាំ ខាងផ្នែករាងកាយ ដល់បុរស​ក្នុងភាពជាអ្នកប្រយុទ្ធ ទើបជំរុញឲ្យបុរសភាគច្រើនប្រើប្រាស់ ឥទ្ធិពលនេះដើម្បីគ្របដណ្តប់លើស្ត្រី និងចាត់ទុកស្រ្តី​ជាភេទទន់ខ្សោយ មិនអាចស្មើរនឹងខ្លួន ស្ទើរតែគ្រប់ប្រទេសទាំងអស់។ ទាំងនេះហើយ បង្កឲ្យមានការងើបឡើងតវ៉ា ពីបណ្ដានារីភេទ រហូតជំរុញឲ្យមានទិវារំលឹកសិទ្ធិស្ត្រីថ្ងៃ៨មីនា ឬហៅថា«ទិវា​បុណ្យ​សិទ្ធិនារី​អន្តរជាតិ»នេះឡើង។

ប្រាកដហើយ ថាស្ថានការណ៏ពីមុនៗ បានប្រែប្រួលសឹងតែទាំងស្រុង គឺនៅពេលស្ត្រីចាប់ផ្តើម បង្ហាញពីភាពខ្លាំង​របស់​ខ្លួន ទៅ​កាន់​បុរស ហើយដែលជាហេតុបណ្តាល ឲ្យមានទិវា ស្តីពីសិទ្ធិនារីអន្តរជាតិ រាល់ថ្ងៃ៨មីនា ជារៀង​រាល់ឆ្នាំ​ នៅទូទាំង​ពិភពលោក ដើម្បី​រំលឹក​ពួកគេថា ពួកគេមានសិទ្ធិ និងសេរីភាព អាចចូលរួម​ទាំងក្នុង​នយោបាយ វប្បធម៌ សេដ្ឋកិច្ច សង្គមជាតិ​ដូច​គ្នា​នឹង​បុរស​ដែរ។

ម្យ៉ាងវិញទៀត ទោះបីពេលនេះ បុរសមួយចំនួន នៅតែមិនទាន់ទទួលស្គាល់សិទ្ធិស្រ្តី ពេញ​បរិបូរណ៏​ក៏​ដោយ ក៏ស្រ្តី​សង្ឃឹម​ថា ថ្ងៃណាមួយ បុរសនឹងផ្តល់តម្លៃដល់ពួកគេ ទូទាំងពិភពលោកជាមិនខាន។

ប្រវត្តិ«ទិវា​បុណ្យ​សិទ្ធិនារី​អន្តរជាតិ»

ការប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិស្រ្តីអន្តរជាតិមុនដំបូងបង្អស់ ផុសឡើងពីសកម្មភាពនៃចលនាការងារ ក្នុងបណ្ដាប្រទេសអាមេរិក​ខាង​ជើង និងបានរីករាលទូទាំងទ្វីបអ៊ឺរ៉ុប ដែលបណ្តាលឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរដ៏ធំមួយ ក្នុងសតវត្សទី២០។ ដំបូង​ឡើយ ថ្ងៃបុណ្យ​សិទ្ធិនារីត្រូវបានប្រារព្ធឡើង នៅថ្ងៃទី២៨ ខែកុម្ភៈឆ្នាំ១៩០៩ ក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក។ ការរៀបចំនេះ ធ្វើឡើង​ដោយ​គណបក្ស​សង្គមនិយម (ក្នុងសម័យនោះ) ក្នុងគោលបំណងរំលឹក ពីការធ្វើកូដកម្មរបស់កម្មការិនីកាត់ដេរ ប្រឆំាង​​នឹង​លក្ខខណ្ឌ​ការងារ ក្នុងទីក្រុងញូវយ៉កកាលពីឆ្នាំ១៩០៨។

នៅឆ្នាំ១៩១០ ក្រុមអ្នកសង្គមនិយម បានធ្វើការជួបជុំគ្នានៅទីក្រុង កូប៉េនហាជ (Copenhagen) ប្រទេស​ដាណឺម៉ាក ជា​លក្ខណៈ​អន្តរជាតិ ដើម្បីគោរពដល់ចលនាសិទ្ធិស្ត្រី និងគ្រាំទ្រឲ្យស្ត្រីមានសិទ្ធិ​បោះឆ្នោត​ជាសកល។ សំណើរនេះ ត្រូវ​បាន​យល់ព្រម​ជាឯកច្ឆន្ទ ក្នុងសន្និសីទដែលមានស្រ្តីចូលរួមចំនួន១០០នាក់ មកពី១៧ប្រទេស។

មួយឆ្នាំក្រោយមក មានការបង្ហាញពីលទ្ធផល នៃជំនួបផ្តួចផ្តើមគំនិតក្នុងទីក្រុង កូប៉េនហាជ ដដែលស្តី​ពីថ្ងៃបុណ្យ​សិទ្ធិ​ស្ត្រី​ត្រូវបានធ្វើឡើងដំបូងគេ ក្នុងថ្ងៃ១៩ មីនា ក្នុងប្រទេសចំនួនបី មានប្រទេសអូទ្រីស ប្រទេសដាណឺម៉ាក និង​ប្រទេស​ស្វីស ដោយមានស្រ្តីនិងបុរសចូលរួមជួបជុំគ្នា ច្រើនជាងមួយលាននាក់។ លើសពីនេះទៅទៀត សិទ្ធិក្នុងការ​បោះឆ្នោត​ជា​សាកល និងបញ្ឃប់ការរើសអើងលើវិស័យការងារ ក្នុងការិយាល័យសាធារណៈ ត្រូវបានស្រ្តីធ្វើការ​ទាមទារ​​ឲ្យ​កើត​មាន​ដែរ។

នៅឆ្នាំ១៩១៣-១៩១៤ ថ្ងៃបុណ្យសិទ្ធិនារីអន្តរជាតិ បានក្លាយជាយន្តការសម្រាប់ធ្វើការតវ៉ា ក្នុងសង្គ្រាមលោក​លើក​ទីមួយ។ ស្រ្តីជនជាតិរុស្សី បានប្រព្រឹតិ្តថ្ងៃបុណ្យសិទ្ធិនារីអន្តរជាតិរបស់ខ្លួន នៅថ្ងៃអាទិត្យចុងខែកុម្ភៈ។ រីឯនៅប្រទេស​ផ្សេងៗ ទៀតក្នុងទ្វីបអ៊ឺរ៉ុប ស្រ្តីក៏បានប្រារព្ធទិវានេះនៅថ្ងៃ៨មីនា និងនៅថ្ងៃជាបន្តបន្ទាប់ ខណៈពេលស្រ្តីផ្សេងទៀត បាន​ធ្វើការ​តវ៉ា ប្រឆាំងនឹងសង្គ្រាម ឬចូលរួមធ្វើសកម្មភាពក្នុងជួរកងទ័ពដូចបុរសដែរ។

ក្នុងឆ្នាំ១៩១៧ ស្រ្តីជនជាតិរុស្ស៊ីបានជ្រើសរើសការធ្វើតវ៉ា និងធ្វើបាតុកម្មម្តងទៀត ដោយដាក់ចំណងជើងនៃការតវ៉ា នេះ​ថា«នំបុ័ង និងសន្តិភាព»កាលពីថ្ងៃអាទិត្យចុងខែកុម្ភៈ (ត្រូវជាថ្ងៃ៨មីនាក្នុងប្រតិទិនគ្រីកូរី)។ បួនថ្ងៃក្រោយមក ស្តេចត្សារ (Czar) បានដាក់រាជ្យ ហើយរាជរដ្ឋាភិបាលបណ្តោះអាសន្ន បានផ្តល់សិទ្ធិដល់ស្រ្តីក្នុងការបោះឆ្នោត​ដូច​គ្នាដែរ។

អង្គការសហប្រជាជាតិបានជ្រើសរើសថ្ងៃ៨ មីនា ជាថ្ងៃចាប់ផ្តើមប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិនារីអន្តរជាតិ។ ពីរឆ្នាំក្រោយមក នៅ​ក្នុង​ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៧៧ មហាសន្និបាតបានអនុម័ត សេចក្តីសម្រេចប្រកាសជាសាធារណៈ ឲ្យសមាជិកទាំងអស់នៃ​អង្គការ​សហ​ប្រជាជាតិ ប្រារព្ធថ្ងៃបុណ្យសិទ្ធិនារីរៀងរាល់ឆ្នាំស្របទៅតាមប្រពៃណី និងប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់ខ្លួន។ មហា​សន្និបាត​ក៏បាន​រំលឹកឡើងវិញ ពីតួនាទីរបស់ស្រ្តីក្នុងកិច្ចការសន្តិភាព ការអភិវឌ្ឃន៏ ការជំរុញឲ្យបញ្ឃប់នូវ ការរើស​អើង ព្រមទាំងការ​ពង្រឹង​ឲ្យមានការគាំទ្រដល់ស្រ្តី ក្នុងការប្រើប្រាស់សិទ្ធិរបស់ខ្លួន ឲ្យបានពេញលេញផងដែរ។

ពិសេស អង្គការសហប្រជាជាតិបានចាប់ផ្តើមអនុម័តសន្ធិសញ្ញា និងច្បាប់ជាបន្តបន្ទាប់ទៀតស្ទើររាល់ឆ្នាំ ដើម្បី​ជួយ​ពង្រឹង​សិទ្ធស្ត្រីបន្ថែមទៀត ខណៈពេលថ្ងៃបុណ្យសិទ្ធិនារី ត្រូវបានប្រារព្ធជារៀងរាល់ឆ្នាំ រហូតដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន ដោយ​សង្ឃឹម​ថា សិទ្ធិសេរីភាពរបស់ស្ត្រី នឹងត្រូវបានអនុវត្តទូទាំង​ពិភពលោក​ជាមិនខាន៕

ក. សេងហុង

អ្នកសារព័ត៌មាន និងជាអ្នកស្រាវជ្រាវ នៃទស្សនាវដ្ដីមនោរម្យ.អាំងហ្វូ។ អ្នកនាង សេងហុង មានជំនាញខាងការស្រាវជ្រាវ វិទ្យាសាស្ត្រ និងជីវិត។