មិនមែនជាអត្ថបទព័ត៌មាន ឬជាសេចក្ដីរាយការណ៍ទេ តែជា«បទវិចារណកថា» របស់ការិយាល័យនិពន្ធ នៃសារព័ត៌មានជប៉ុនដ៏ធំមួយ ហៅថា «Japan Times» ដែលចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃសៅរ៍។ សារព័ត៌មាននេះ ហាក់ពន្យល់ទៅរដ្ឋាភិបាលជប៉ុន នៅក្នុងអត្ថបទនោះថា «សហភាពអ៊ឺរ៉ុប ពិតជាធ្វើ”ចំណាត់ការ”ត្រឹមត្រូវ ដោយឈរលើជំហរ នៃគោលការណ៍និងគុណតម្លៃរបស់ខ្លួន ហើយសហភាពអ៊ឺរ៉ុប នឹងមិនគួរធ្វើចំណាត់ការនេះ តែម្នាក់ឯងនោះឡើយ»។
នៅក្នុងអត្ថបទវិចារណកថា ដែលមានចំណងជើងថា «សហភាពអ៊ឺរ៉ុបចាត់វិធានការតឹងរ៉ឹង ចំពោះប្រទេសកម្ពុជា» ការិយាល័យនិពន្ធរបស់សារព័ត៌មាន «Japan Times» បានសរសេររៀបរាប់ ពីចំណាត់ការរបស់សហភាពអ៊ឺរ៉ុប ថាបានបង្ហាញរូបរាងច្បាស់ឡើង បន្ទាប់ពីសហភាពអ៊ឺរ៉ុបបានព្រួយបារម្ភ ពីការធ្លាក់ចុះនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងជាពិសេសគឺបន្ទាប់ពីលោក ហ៊ុន សែន បានគម្រាមថា នឹងកម្ទេចបក្សប្រឆាំងចោល ប្រសិនជារបបដឹកនាំរបស់លោក រងទណ្ឌកម្មពីសហភាពអ៊ឺរ៉ុបមែននោះ។
ចំណាត់ការនោះ គឺសហភាពអ៊ឺរ៉ុបបានប្រកាសបើកនីតវិធី ដើម្បីឈានទៅព្យួរប្រទេសកម្ពុជា ចេញពីកម្មវិធីអនុគ្រោះពន្ធរបស់ខ្លួន ហៅថា «គ្រប់ទំនិញទាំងអស់លើកលែងតែសព្វាវុធ – EBA»។ សារព័ត៌មានជប៉ុនសរសេរថា៖
«សហភាពអ៊ឺរ៉ុបគឺជាលំហរទីផ្សារនាំចេញធំជាងគេបង្អស់ របស់កម្ពុជា ប្រមាណជា៤០% នៃការនាំចេញទាំងអស់របស់ប្រទេសនេះ (…) បើតាមតួលេខផ្ដល់ដោយក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម នៅក្នុងឆរមាសដំបូងនៃឆ្នាំ២០១៨ កម្ពុជាបាននាំចេញទៅសហភាពអ៊ឺរ៉ុប ក្នុងចំនួនទឹកប្រាក់ ១,៦ពាន់លានដុល្លារ ខណៈការនាំចេញទៅសហរដ្ឋអាមេរិក ធ្វើឡើងក្នុងចំនួនទឹកប្រាក់ ៨៥៨លានដុល្លារ ដែលធ្វើឲ្យអាត្រានៃការនាំចេញ ទៅលំហទីផ្សារទាំងពីរ មានប្រមាណជា ៧២%។»។
ចំណាត់ការរបស់សហភាពអ៊ឺរ៉ុប ដែលចាប់ផ្ដើមតាំងពីដើមខែតុលា ឆ្នាំ២០១៨ ដោយការព្រមានប្រទេសកម្ពុជា ឲ្យឆាប់ងាកមកដើរតាមវិថីប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សវិញនោះ មិនត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ខ្វល់ខ្វាយទេ ដោយបានហៅការសម្រេចចាត់វិធានការ របស់សហភាពអ៊ឺរ៉ុប ថាមានភាព«លំអៀងយ៉ាងគឃ្លើន»។
អត្ថបទរបស «Japan Times» បានស្រង់ការវាយបករបស់លោក ហ៊ុន សែន មកបញ្ជាក់ថា កម្ពុជានឹងមិនយក«ឯករាជភាព និងអធិបតេយ្យភាព»របស់ខ្លួន ទៅដោះដូរជាថ្នូរនឹងអ្វីមួយឡើយ។ ហើយបន្តិចក្រោយមក បុរសខ្លាំងកម្ពុជារូបនេះ បានគម្រាមទៅសហភាពអ៊ឺរ៉ុបវិញថា បើចង់ឲ្យក្រុមប្រឆាំងស្លាប់ អញ្ចឹងសហភាពអ៊ឺរ៉ុបផ្ដាច់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ «EBA» នេះទៅ!
បទវិចារណកថាបានបន្តថា៖
«ចំណាត់ការខាងលើនេះ បានបណ្ដាលឲ្យមានការជជែកដេញដោល ទៅលើបែបផែនរបៀបណា ដើម្បីបង្កឥទ្ធិពលទៅលើប្រទេស ដែលមានរបបដឹកនាំផ្ដាច់ការ។ ការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់សហភាពអ៊ឺរ៉ុប ដែលមានទិសដៅចង់បង្ខំឲ្យក្រុងភ្នំពេញ ងាកមកគោរពសិទ្ធិពលរដ្ឋរបស់ខ្លួននោះ មិនគ្រាន់តែរងការជំទាស់ ពីប្រទេសកម្ពុជាខ្លួនឯងទេ តែក៏អាចប៉ះពាល់ដល់នយោបាយចិន ដែលចង់ពង្រឹងចំណងទាក់ទងរបស់ខ្លួន ជាមួយប្រទេសកម្ពុជានោះដែរ។»
«ការចូលលូកដៃកាន់តែខ្លាំងឡើង ពីសំណាក់ប្រទេសចិន បានផ្ដល់ផលប៉ះពាល់ខ្លាំងណាស់ ទៅលើនយោបាយរបស់ជប៉ុន។ ក្រុងតូត្យូ បានជ្រើសរើសភាពស្ងប់ស្ងាត់ នៅអំឡុងពេលបោះឆ្នោតកន្លងមក ដោយមិនធ្វើការរិះគន់ការបោះឆ្នោតក្លែងក្លាយ ក្នុងពេលនោះទេ។»
សារព័ត៌មានបានបន្តថា៖
«លោក ហ៊ុន សែន គឺជាកំពូលអ្នកលេងល្បែងភូមិសាស្ត្រនយោបាយម្នាក់។ គាត់ស្វែងរកផលចំណេញផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ពីការទាក់ទងជាមួយលោកខាងលិច ហើយបែរជាងាកទៅរកចិន ដើម្បីតម្រូវការរបស់គាត់ ដែលចង់ឲ្យចិនធ្វើជាខែលការពារផ្នែកការទូត នៅពេលដែលបស្ចឹមលោកដាក់សម្ពាធលើគាត់ កាន់តែខ្លាំងឡើង ទាក់ទងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស។»
បទវិចារណកថាបានសរសេរនៅចុងបញ្ចប់ ដែលហាក់មានន័យដាស់តឿន សម្រាប់រដ្ឋាភិបាលជប៉ុនថា៖
«ការធ្វើមិនដឹងមិនឮ ចំពោះការរំលោភបំពាន មិនបានជួយប្រជាជនកម្ពុជា ហើយក៏មិនអាចលួងលោមឲ្យមានបំណងល្អ ពីរបបក្រុងភ្នំពេញនោះដែរ។ លោក ហ៊ុន សែន មានផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់របស់គាត់ ដែលមិនមែនជាផលប្រយោជន៍ របស់ប្រជាជនកម្ពុជាទេ។ សហភាពអ៊ឺរ៉ុបពិតជាធ្វើ”ចំណាត់ការ”ត្រឹមត្រូវ ដោយឈរលើជំហរ នៃគោលការណ៍និងគុណតម្លៃរបស់ខ្លួន ហើយសហភាពអ៊ឺរ៉ុប នឹងមិនគួរធ្វើចំណាត់ការនេះ តែម្នាក់ឯងឡើយ។»៕