គន់ គីម៖ ជាតិ គឺរដ្ឋាភិបាល ហើយរដ្ឋាភិបាលគឺ ហ៊ុន សែន!
- ដោយ: សេក មនោរកុមារ អត្ថបទ និងយកការណ៍៖ សេក កុមារ ([email protected]) - បារីស ថ្ងៃទី៣០ សីហា ២០១៦
- កែប្រែចុងក្រោយ: August 30, 2016
- ប្រធានបទ: នយោបាយ-កម្ពុជា
- អត្ថបទ: មានបញ្ហា?
- មតិ-យោបល់
-
អគ្គមេបញ្ជាការរង នៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទកម្ពុជា លោក គន់ គីម ដែលមានពាក់ផ្កាយមាស ចំនួនបួនគ្រាប់នៅលើស្មារ បានថ្លែងតាមរយៈសារព័ត៌មានក្នុងស្រុក ពីការពន្យល់ដ៏ខ្លីមួយរបស់លោកដូច្នេះថា «ជាតិ គឺរដ្ឋាភិបាល ហើយរដ្ឋាភិបាល គឺលោក ហ៊ុន សែន»។
ការថ្លែងរបស់លោក គន់ គីម ជាប្រតិកម្មមួយ តបទៅនឹងខ្សែរាជវង្សកម្ពុជាមួយអង្គ ដែលបានរិះគន់ថា កងទ័ពកម្ពុជា មិនបានគោរពព្រះមហាក្សត្រ តាមរយៈការតាំងរូបព្រះឆាយាល័ក្ខ នៅក្នុងបន្ទាយធ្វើការរបស់ពួកគេទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ កងទ័ពកម្ពុជា ដែលជាស្ថាប័នជាតិមួយ ត្រូវនៅជាឯករាជ្យអព្យាក្រិត្យ ទទួលការតែងតាំងពីព្រះមហាក្សត្រ និងទទួលប្រាក់ខែពីពលរដ្ឋ (ដែលបង់ពន្ធជូនរដ្ឋ) បែរជាទៅតាំងរូបថត របស់លោក ហ៊ុន សែន ឬលោក ហ៊ុន សែន និងភរិយា ឬរូបភាពបង្ហាញ ពីថ្ងៃ៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ ទៅវិញ។
លោក គន់ គីម បានពន្យល់តបទៅខ្សែរាជវង្សអង្គនោះថា កងទ័ពកម្ពុជាបានគោរព និងអនុវត្ត នូវបទបញ្ជា «ជាតិ-ព្រះមហាក្សត្រ» យ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន។ លោកមេទ័ពរងបានបន្តថា៖ «មានន័យថា ជាតិនេះ គឺរដ្ឋាភិបាលហើយ។ រដ្ឋាភិបាល គឺសម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ហើយ។ ដូច្នេះ កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ទោះបីជាគេយកថ្ងៃ៧មករា ទៅដាក់តាំង ក៏ជាសិទ្ធិរបស់គេ ព្រោះគេជាអ្នករំដោះជាតិ និងរំដោះប្រជាជន (SIC)»
បើទោះជាការលើកឡើង របស់លោក គន់ គីម សំដៅទៅលើបទបញ្ជា ដែលដាក់ចុះមកដោយព្រះមហាក្សត្រ ឬដោយរដ្ឋាភិបាល (ថ្នាក់ជាតិ) នោះក៏ដោយ ដែលខ្លឹមសារពិតប្រាកដ ដែលចេញពីការលើកឡើងនេះ ស្ថិតនៅខាងក្រោយឃ្លាខាងលើ ទៅវិញទេ។ ឧត្ដមសេនីយ៍ផ្កាយមាសបួនរូបនេះ បានថ្លែងឲ្យដឹងទៀតថា កងទ័ពអាចឯករាជ្យអព្យាក្រិត្យ ជាមួយនឹងគ្រប់គណបក្សនយោបាយទាំងឡាយ តែមិនអព្យាក្រិត្យឡើយ ជាមួយនឹងរដ្ឋាភិបាល ដឹកនាំដោយលោក ហ៊ុន សែន។
» រូបថតបង្ហាញពីការបង្ក្រាបយ៉ាងចាស់ដៃ ទៅលើក្រុមពលរដ្ឋ ដែលជាបាតុករដៃទទេ ពីសំណាក់កងកម្លាំងយោធាឆ័ត្រយោង កាលពីដើមឆ្នាំ២០១៤៖
លោក គន់ គីម បានសង្កត់ធ្ងន់ថា៖ «ព្រោះកងទ័ពកំពុងបម្រើឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាល ហើយរាជរដ្ឋាភិបាលកំពុងតែចិញ្ចឹមបីបាច់ថែរក្សា (...) ដូច្នេះ កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធទូទាំងប្រទេស រក្សាការពាររដ្ឋាភិបាលដាច់ខាត។ គ្មានអាចនរណាមួយមកបំផ្លិចបំផ្លាញ គ្មានអាចនរណាមួយ (...) អាចធ្វើរដ្ឋប្រហារទម្លាក់រដ្ឋាភិបាល (បានឡើយ)។ កងទ័ពនឹងចេញមុខការពារ ដាច់ខាត។»។
ឧត្ដមសេនីយ៍ជាមេទ័ពរងរូបនេះ បានបន្តបញ្ជាក់ទាក់ទង នឹងព្រះឆាយាល័ក្ខរបស់ព្រះមហាក្សត្រថា៖ «ទីតាំងណា ក៏មានព្រះមហាក្សត្រ។ ដោយឡែកអគារស្នាក់នៅ ឬក៏អគារផ្សេងៗ ដែលរាជរដ្ឋាភិបាល ឬបុគ្គលម្ចាស់គេផ្តល់ឱ្យ យើងក៏បានដាក់នូវរូបសំណាក ព្រោះនាយករដ្ឋមន្រ្តីជាមេដឹកនាំរបស់គេ ដូច្នេះគេក៏មានសិទ្ធិដាក់ មិនមែនជាប៉ុយរ៉ូ (Bureau) ធ្វើការ ឬទីតាំងធ្វើការ។»។
ដូចម្ដេច ដែលហៅថា«ជាតិ» និង«កងទ័ពជាតិ»?
អតីតមន្ត្រីច្បាប់កម្ពុជា លោក ព្រហ្ម គិត ដែលសព្វថ្ងៃចូលនិវត្តន៍ និងកំពុងរស់នៅក្នុងភាគខាងត្បូងប្រទេសបារាំង បានឲ្យទស្សនាវដ្ដីមនោរម្យ.អាំងហ្វូដឹងថា ពាក្យ«ជាតិ» នៅពេលបច្ចុប្បន្ន ត្រូវបានយកមកប្រើប្រាស់ តែពាស។ លោក ព្រហ្ម គិត បានរំលឹកការពន្យល់ពាក្យ ក្នុងវចនានុក្រមភាសាខ្មែរ របស់សម្ដេចសង្ឃ ជួនណាត មកបញ្ជាក់ថា ពាក្យ«ជាតិ» មានអម្បូរពាក្យជា«នាម» មានន័យស្មើរ នឹងកំណើត មនុស្សដែលមានសញ្ជាតិផ្សេងគ្នា ដូចជា ជាតិខ្មែរ ឬជាតិចិនជាដើម។ ដូច្នេះ បើលោក គន់ គីម និយាយដល់ពាក្យ«ជាតិ» ត្រូវគិតដល់អត្ថន័យនេះ ជាជាងកំណត់អត្ថន័យពាក្យ តែត្រឹម «បទបញ្ជា» របស់រដ្ឋាភិបាល។
ម្យ៉ាងទៀត ចំពោះការលើកឡើង ដែលនិយាយដល់ ថានរណាជាម្ចាស់ ឬនរណាជាអ្នកបីបាច់ថែរក្សានោះ ត្រូវបានលោក ព្រហ្ម គិត បកស្រាយថា លោកមេទ័ពរងខ្មែរ គន់ គីម ទំនងជាបានភ្លេចថា នៅក្នុងរបបប្រជាធិបតេយ្យ គឺពលរដ្ឋជាម្ចាស់ទឹក ម្ចាស់ដី ម្ចាស់រដ្ឋាភិបាល ម្ចាស់កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ហើយគឺប្រជាពលរដ្ឋ ជាអ្នកចិញ្ចឹមមន្ត្រីរាជការ កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធទាំងនោះ។ បើរដ្ឋាភិបាល ឬលោក ហ៊ុន សែន ទៅសង់អាគារមួយណានោះ ទោះបានលុយពីណាក៏ដោយ ពីថវិការដ្ឋ ឬពីជំនួយក៏ដោយ ក៏នៅតែជាថវិការបស់ពលរដ្ឋដដែលដែរ ព្រោះទាំងរដ្ឋាភិបាល ទាំងលោក ហ៊ុន សែន សុទ្ធតែទទួលអណត្តិពីពលរដ្ឋ។
អតីតមន្ត្រីច្បាប់បានបញ្ជាក់ថា៖ «បើទោះជាព្រះមហាក្សត្រ ដែលមានចែងនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ថាជាព្រះប្រមុខរដ្ឋ និងជាម្លប់របស់ប្រជារាស្ត្រនោះក៏ដោយ តែកម្ពុជា ជាព្រះរាជាណាចក្រអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ហើយរដ្ឋធម្មនុញ្ញបង្កើតចេញ ពីសភាតំណាងរាស្ត្រ ដែលរាស្ត្របោះឆ្នោតជ្រើសតាំងឡើង។ ដូច្នេះអ្វីក៏ដោយ ទោះជានោះជាបទបញ្ជា របស់ព្រះមហាក្សត្រ ឬរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីក៏ដោយ ក៏បទបញ្ជាទាំងនោះ ត្រូវស្រប និងចេញពីឆន្ទះរាស្ត្រ។»។
លោក ព្រហ្ម គិត បានបន្ថែមទៀតថា៖ «ហើយកងទ័ព មិនមែននិយាយថា ការដាក់តាំងអ្វីមួយជាសិទ្ធិនោះទេ តែលោក គន់ គីន ត្រូវនិយាយប្រាប់ទាហាន ពីលក្ខន្តិកៈ និងពីវិន័យរបស់កងទ័ពជាតិ។ ជាការត្រឹមត្រូវហើយ ដែលទាហានម្នាក់ គឺជាពលរដ្ឋម្នាក់ តែសិទ្ធិជាពលរដ្ឋនេះ អាចកើតមានទៅបាន ប្រសិនជាទាហាននោះ នៅផ្ទះគាត់ ឬគាត់ចេញពីបន្ទាយ ដោយមិនមានស្លៀកពាក់ឯកសណ្ឋានទាហាន។ តែបើនៅក្នុងឯកសណ្ឋាន ឬក៏ទាហាននោះ ស្ថិតក្នុងបន្ទាយ ទោះគាត់នៅក្នុងបន្ទប់គាត់ ដែលសង់ដោយនរណាក៏ដោយ គាត់ចាំបាច់ត្រូវគោរពវិន័យរបស់ទាហាន ដែលជាទាហានរបស់ជាតិ។»៕