ក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានមួយ កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែកក្កដា កន្លងមកនេះ អង្គការសមាគម​ដែលធ្វើការស្និត​នឹង​បញ្ហា​ដីថ្លី និងជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋនោះ បានលើកឡើងថា «បើមេបក្សទាំងពីរប្រកាន់ភ្ជាប់ នូវវប្បធម៌សន្ទនា» នោះពលរដ្ឋ ដែលកំពុងរងគ្រោះ ព្រោះតែស្តង់ដារច្បាប់ពីរ អាចនឹងត្រូវដោះស្រាយបាន។ លោកបន្តថា បច្ចុប្បន្ននេះ ពលរដ្ឋដែលរងគ្រោះ ព្រោះភាពក្រីក្រ ភាគច្រើនមិនត្រូវបានដោះស្រាយ ឬយកចិត្តទុកដាក់ ពី​អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ឬថ្នាក់លើឡើយ។ ដោយឡែក សម្រាប់មន្រ្តីមានអំណាច អ្នកមានលុយវិញ តែងតែត្រូវបាន​ជួយជ្រោមជ្រែង មិនដាច់ពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ជាពិសេស ពីអ្នកមានអំណាចធំៗ។

«ដីរបស់អ្នកណា» ជាប្រធានបទថ្មីមួយ ក្នុងចំណោមរឿងចាស់ៗ របស់រាស្រ្តរងគ្រោះ ត្រូវបានលើកឡើង ដោយ លោក ធន សារាយ ប្រធានសមាគម ការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក នៅស្នាក់ការកណ្តាល រាជធានី​ភ្នំពេញរបស់ខ្លួន។ លោកបានគួសបញ្ជាក់ ប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា តាមការអង្កេត និងការតាមដាន នៃ​សមាគម​របស់លោក បានរកឃើញថា «ការអនុវត្តច្បាប់» នៅកម្ពុជា បានបែងចែកជាពីរផ្នែក និងដាច់ស្រឡះ​ពីគ្នា។ ឯការរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ត្រូវបានបែងចែកជាពីរដែរ នោះគឺការរស់នៅ រវាង«អ្នកមាន» និង​«អ្នកក្រ»។

លោកបានធ្វើការពន្យល់ថា ពលរដ្ឋដែលជាជនក្រីក្រ ត្រូវបានដាក់ឲ្យស្ថិតនៅ «ក្រោមបទដ្ឋានច្បាប់» ដោយ​គ្មានការយកចិត្តទុកដាក់ ពីសុខទុក្ខឡើយ។ ផ្ទុយមកវិញ អ្នកមាន, ឧកញ៉ា (លុយ,អំណាច) និងអ្នកមាន​ខ្នង​បង្អែក ជាមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់នៃរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ត្រូវបានដាក់ឲ្យស្ថិត នៅពី«លើបទដ្ឋានច្បាប់»។ លោកពន្យល់​បែបនេះថា ព្រោះតែអ្នកមានលុយ ឬឧកញ៉ា ទាំងនោះ បានចូលជ្រៅ ទៅក្នុងរឿងជម្លោះដីធ្លី ជាមួយពលរដ្ឋ តែមិនដែល ត្រូវទទួលទោសអ្វីឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញមានតែម្នាស់ដីទេ ដែលប្រឈមមុខយ៉ាងពិតប្រាកដ តាម​រយៈការចាប់ចង ឬការចាប់ដាក់ពន្ធនាគារ តាមរយៈតុលាការជាដើម។

លោក ធន់ សារ៉ាយ បានបន្តថា បច្ចុប្បន្ននេះ បុគ្គលតុលាការមួយចំនួន ទាំងចៅក្រម ទាំងព្រះរាជអាជ្ញា មិន​បានគោរព និងបំពេញតាមវិជ្ជាជីវៈ និងក្រមសីលធម៌របស់ខ្លួនឡើយ ហើយនេះ ក៏ជាចំណែកមួយនៃ​អំពើ​ពុក​រលួយ ដែលនាំឲ្យ ការអនុវត្តច្បាប់នៅកម្ពុជា មានភាពមិនស្មើគ្នានោះ។ លោកបានថ្លែងឲ្យដឹងទៀតថា៖ «នៅ​មេមត់, នៅឡពាង, នៅរ៉ាំរ៉ៃ, នៅមណ្ឌលគិរី, នៅរតនគិរី ប៉ះនឹងអ្នកដែលមាន អំណាចខ្លាំងៗមួយចំនួន ក្នុង​ជួរ​រដ្ឋាភិបាល។ ប៉ុន្តែពិបាកដោះ ខេត្តក៏ពិបាកដោះដែរ។ (...) សូមអំពាវនាវប្រមុខរដ្ឋាភិបាល បើមិនមានឆន្ទៈ ពី​មេ​ដឹកនាំទេ គឺដោះមិនអាចចេញទេ។»

លោកបានលើក ជាឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែងមួយចំនួន ដែលទាក់ទង នឹងការប្រើប្រាស់អំណាច នៃបុគ្គល​តុលាការ​ថា មន្រ្តីនៃសមាគមអាដហុក បានប្តឹងពីមន្រ្តីតុលាការ ខេត្តសៀមរាបចំនួនពីររូប ដែលបានឃុំ​ខ្លួន​ពលរដ្ឋ ក្នុងរឿងជម្លោះដីធ្លី និងការអនុវត្តន៍ ដោយខុសនីតិវិធីច្បាប់។ លោកថា តែបណ្តឹងរបស់លោកនេះ មិន​ត្រូវ​បានតុលាការនោះ ចាត់ការឡើយ ផ្ទុយមកវិញតុលារនោះ បែរជាធ្វើការចោទប្រកាន់ មកលើមន្រ្តី​របស់​លោក ដែលប្តឹងបុគ្គលតុលាការ (គ្នាគេ) ទាំងពីរនោះទៅវិញ។

ទស្សនាវដ្តីមនោរម្យ.អាំងហ្វូ នៅមិនទាន់បានចម្លើយតប ពីមន្រ្តីនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក គឹម សន្តិភាព នៅឡើយ ដោយមិនអាចភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងបាន។ ថ្មីៗនេះ គណបក្សនយោបាយទាំងពីរ នៅតែប្រកាន់ជំហរ និង​អះអាងថា «វប្បធម៌សន្ទនា» នៅតែរក្សាទៅលើគ្រន់និន្នាការ នៃគោលនយោបាយទាំងអស់ របស់​គណបក្ស​ទាំង​ពីរ ដោយអនុវត្តតាមកិច្ចព្រមព្រៀង ថ្ងៃទី២២ ខេកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤ កន្លងមក។ ទោះយ៉ាងនេះក្តី គេសង្កេត​ឃើញថា បញ្ហាជម្លោះដីធ្លី នៅតែតើតមានជាលំដាប់ ក្រោយកិច្ចព្រមព្រៀង នៃគណបក្សទាំងពីរនោះ ហើយ​រាស្រ្ត​រងទុក្ខក៏មានហូរហែរ ដោយគ្មានកិច្ចដោះស្រាយតាមច្បាប់ ក្រៅពីការប្រើប្រាស់កម្លាំង គម្រាម​កំហែង​នោះ។

តាមរបាយការណ៍ នៃសមាគមអាដហុក «ដីរបស់អ្នកណា?» បានលើកឡើងថា ត្រឹមរយៈពេលឆមាសទីមួយ ដើមឆ្នាំ២០១៥នេះ មានបណ្ដឹង៦៦ករណី រឿងជម្លោះដីធ្លី ដែលមានការធ្លាក់ចុះបន្តិចបន្តួច ធៀបនឹងឆ្នាំ២០១៤ ស្មើគ្នានឹងឆ្នាំ២០១៤។ តាមរបាយការណ៍ ដែលចេញផ្សាយ ក្នុងថ្ងៃទី២២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៥នេះ បាន​អះអាង​ថាកាលពីឆ្នាំ២០១៤ អាដហុក ទទួលបណ្ដឹង១៤០ករណី មានការកើនឡើង ៥ករណី ធៀបទៅនឹងឆ្នាំ២០១៣។

ក្នុងរយៈពេល ១៨ខែ ចាប់ពីចុងឆ្នាំ២០១៤ មកដល់ពេលនេះ បញ្ហាដីធ្លី បានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ពលរដ្ឋ ប្រមាណ​ជាង៩ពាន់គ្រួសារ ក្នុងជម្លោះដីធ្លី ប្រមាណជាងបីម៉ឺនហិកតារ។ ឯពលរដ្ឋក៏ត្រូវបានចាប់ខ្លួន ជាបន្តបន្ទាប់ ក្នុង​នោះ​ចំនួន១៣៩នាក់ ត្រូវបានចាប់ឃុំខ្លួន ក្នុងជម្លោះដីធ្លី។ សម្រាប់ដើមឆ្នាំ២០១៥នេះ ពលរដ្ឋ​ចំនួន១៨នាក់​ត្រូវបានចាប់ខ្លួន ក្នុងនោះ៩នាក់ត្រូវបានឃុំខ្លួន, ៦នាក់ ដាក់ឲ្យស្ថិតក្រោម ការត្រួតពិនិត្យ ដោយតុលាការ និង​៣នាក់​ដោះលែង។ របាយការណ៍ បានសរសេរបន្តថា ការចាប់ខ្លួននេះ នឹងមានការកើនឡើង ជាបន្តបន្ទាប់​ទៀត បើសិនជាតុលាការ នៅមិនមានភាពឯករាជ្យនោះ៕