ក្នុង​លក្ខណៈ​យុត្តិសាស្រ្ត និង​ទម្រង់​មិន​ខុស​គ្នា នៃ​សកម្មភាព​ឈូស​ឆាយ​ដី​ដោយ​ក្រុមហ៊ុន និង​សកម្ម​ភាព​ការពារ​ក្រុមហ៊ុន​ពី​សំណាក់​អាជ្ញាធរ ទាំង​ក្នុង​ខេត្ត​រតនគីរី និង​ខេត្ត​ព្រះវិហារ ដី​ស្រែ ដី​ចំការ ដី​ព្រៃ​កេរ្ត៍​ដូនតា ទំនៀម​ទម្លាប់ វប្បធម៌​ប្រពៃណី​របស់​ជន​ជាតិ​ភាគ​តិច​នៃ​ខេត្ត​ទាំង​ពីរ នឹង​ត្រូវ​រលាយ​បាត់​បង់ និង​សាប​សូន្យ បើ​រដ្ឋាភិបាល​មិន​មាន​វិធាន​ការ​ទប់​ស្កាត់ និង​ចាត់​វិធានការ​ជា​បន្ទាន់ ទៅ​លើ​សកម្មភាព​ឈូស​ឆាយ​របស់​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម​ទាំង​បី​នេះ​ទេ។

លោកតា អ៊ុក ពឿន តំណាង​សហគមន៍​ភូមិ​ស្រែ​ពាង ឃុំ​ប្រមេ ស្រុក​ត្បែង​មាន​ជ័យ ខេត្ត​ព្រះវិហា និង​ជា​ចាស់​​ព្រឹទ្ធាចារ្យ ប្រចាំ​ភូមិ​ផង​នោះ បាន​លើក​ឡើង​ក្នុង​សន្និសីទ​សារព័ត៌មាន​ក្នុង​ថ្ងៃ​ទី៨ ខែ​មករា​នេះ​ថា លោក​​ស្តាយ​​នូវ​កេរ្តិ៍​មរត​ក​ពី​ដូនតា ដែល​រូម​មាន​ព្រៃ​ប្រពៃណី ព្រៃ​ដូនតា ព្រៃ​ជំនឿ​សាសនា ធនធាន​ធម្មជាតិ និងវប្បធម៌ថ្នាំ​បែបបុរាណ ពិសេសប្រាសាទបុរាណក្រោមដី ត្រូវ​បាន​រលាយ​ក្រោម​ការ​ឈូសឆាយ ដីសមូហភាពនៃជនជាតិ​ភាគតិច ក្រោមការចូលរួមបីអាជ្ញាធរ​ថ្នាក់​ឃុំ និង​ខេត្ត។ លោក​បន្ត​ថា ទាំង​ក្រុមហ៊ុន និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានត្រូវរ៉ូវ និងការពារគ្នា សហការគ្នាល្មើសច្បាប់ មិន​គិតពី​ប្រយោជន៍​ជាតិ និង​រាស្រ្ត​ឡើយ។

«ពួកគេចាត់ទុកពួកយើងហាក់បីមិនដូចជាមនុស្សសោះ។»

អ្នកស្រី ខែវ ប៉ែន តំណាងសហគមន៍ភូមិប្រមេ បានថ្លែងថា ការឈូសឆាយនេះ ទាំងក្រុមហ៊ុន និងអាជ្ញាធរ​មិន​បានជូនដំណឹងជាមុនឡើយ។ ឯការសម្រេចប្រគល់ដីនេះឲ្យក្រុមហ៊ុន ក៏គ្មានការជួបពិភាក្សាជាមួយប្រជារាស្រ្ត ដែលជាម្ចាស់ស្រុកដែរ។ អ្នកស្រីបន្តថា ដោយគ្មានការអន្តរាគន៍ឃាត់សកម្មភាពក្រុមហ៊ុន ពលរដ្ឋបាន​សម្រេច​ចិត្តទៅឃាត់ដើម្បីផ្អាកការឈូសឆាយ ដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយ។ អ្នកស្រីបញ្ជាក់ថា៖ «ដេញក្រុមហ៊ុន ដូចដេញមាន់ហាលស្រូវចឹង។ ដេញពេលថ្ងៃមកលបឈូសឆាយពេលយប់។»

លោក ថាង សុខ មកពីខេត្តរតនគីរីបានបន្តថា ក្រុមហ៊ុនត្រូវបានកម្លាំងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានការពារ ដែលជាហេតុ​ធ្វើឲ្យក្រុមហ៊ុនមួយនេះ បានចិត្ត និងបន្តការឈូសឆាយព្រៃឈើដោយគ្មានខ្លាចរអារ។ ជាងនេះទៅទៀត អាជ្ញាធរ​គួតែជាអ្នកការពារប្រជារាស្រ្ត បែរជាមកដាក់កំហុងលើប្រជាបលរដ្ឋថា កំពុងមានចេតនាបង្កើត​នូវ​អប្បគមន៍ទៅវិញ។ ក្រុមទាំងនោះមានគ្នាមិនតិចជាងមួយរយនាក់ឡើយ ប្រដាប់ដោយដំបង កាំភ្លើង និង​ដំបងឆក់គ្រប់ដៃ។

លោក ពៅ អាន តំណាងសហគមន៍មកពីមណ្ឌលគីរី បានបន្តថា កន្លងមកប្រជាពលរដ្ឋកាប់កូនឈើរូចៗ ប្រកប​របរចិញ្ចឹមជីវិត អាជ្ញាធរហាមឃាត់មិនឲ្យកាប់ទេ។ តែមកដល់ពេលនេះ បែរជាអនុញ្ញាតឲ្យក្រុមហ៊ុនវៀតណាម រំលើង គាស់រំលំទាំងដើមឈើតូច និងធំ ក្លាយជាវាលហោរដ្ឋានទៅវិញ។ លោកបានថ្លែងឡើងថា អាជ្ញាធរ​ត្រូវ​រ៉ូវជាមួយក្រុមហ៊ុន ហើយធ្ចើការបោកបញ្ឆោតប្រជាពលរដ្ឋ ថាក្រុមហ៊ុនមិនត្រូវការដី និងស្រែចំការប្រជា​ពលរដ្ឋ​នោះទេ គ្រាន់តែគេមកធ្វើផ្លូវ ថ្នល់ និងស្ពានសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋងាយស្រួលប្រើប្រាស់ប៉ុណ្ណោះ។ តែការពិត​ គេ​កំពង់ឈូសឆាយយកដីនោះជាបណ្តើរៗ ដោយគ្មានការហាមឃាត់ពីបលរដ្ឋ។ តំណាងរូបនេះ បានថ្លែងឲ្យ​ដឹង​ទៀតថា៖ «មិនសង្ឃឹម អស់ហើយក្តីសង្ឃឹម ថានឹងមានដីសម្រាប់ការចិញ្ចឹមជីវិត និងសម្រាប់កូនចៅជំនាន់​ក្រោយ។»

លោក ប្រ៉ប់ ជីប មកពីភូមិ ចក់ចារ បានលើកពាក្យសំដីនៃមន្រ្តីសុរិយោដីខេត្ត មកនិយាយថា កុំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ​ភ័យ បើអស់ព្រៃ ក៏នៅដីដែរ។ ការតវ៉ារបស់ប្រជាពលរដ្ឋគ្មានប្រសិទ្ធិភាពសោះ ជាមួយអាជ្ញាធរ និងក្រុមហ៊ុន​នោះ។ ទីបំផុតព្រៃក៏អស់ ដីក៏គេយកទៀត ស្រែចំការពីដូនតាក៏គ្មានសេសសល់ឡើយពេលនេះ។ តំណាង​សហគមន៍ម្នាក់ទៀត លោក ព្រំ សុខា បានស្រង់ពាក្យមន្រ្តីសុរិយោដីម្នាក់ ដែលស្តិតក្នុង​ហេតុការណ៍នៃការ​ឈូស​ឆាយនោះដូច្នេះថា «កាលណាខិតខំតែតវ៉ា ដីមានគេឲ្យមិនព្រមយក ច្បាស់ជាអត់ហើយ កុំភ្លើ! បើហ៊ាន​តវ៉ា ហានប្រឆាំង និងបាញ់សម្លាប់ចោល ឬចាប់ដាក់គុកគ្មានឲ្យសល់ឡើយ។»

កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៥នេះ តំណាងប្រជាពលរដ្ឋ ក៏បានស្នើសុំដល់អាជ្ញាធរខេត្តមណ្ឌលគីរី ឲ្យ​ជួយ​ដោះស្រាយបញ្ឈប់ការឈូសឆាយ របស់ក្រុមហ៊ុនវៀតណាមប៊ិញភឿក១ នោះដែរ តែត្រូវបានបរាជ័យ ដោយ​គ្មានអ្នកណាមកអន្តរាគមន៍ឡើយ។ ប្រជាពលរដ្ឋទាំងពីខេត្តនេះ ស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាលបញ្ឈប់​សម្បទានដី​សេដ្ឋកិច្ច​របស់ក្រុមហ៊ុន ឡានហ្វេង និងក្រុមហ៊ុន រ៉ូយហ្វេង នៅខេត្តព្រះវិហារ និងក្រុមហ៊ុន ប៊ិញភឿក១ នៅខេត្ត​មណ្ឌលគីរី ជាបន្ទាន់ និងដាច់ខាត។

ឯលោក សុក រដ្ឋា មន្ត្រីឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សសមាគមអាដហុក ខេត្តមណ្ឌលគិរី បានបញ្ជាក់ថា អាជ្ញាធរខេត្ត ហាក់មិនអើពើនឹងការបញ្ឈប់ការឈូសឆាយនោះជាបណ្តោះអាសន្ន ដើម្បីរង់ចាំការដោះស្រាយឡើយ។ លោកបន្ថែមថាភាពភ័យក្លាយ បាត់បង់ដីស្រែ ចំការ និងព្រៃវិលជុំរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ក៏កាន់តែកើនឡើងទៅ​តាមនោះដែរ។ យ៉ាងណាលោកសង្ឃឹមថា អាជ្ញាធរខេត្តនឹងធ្វើការដោះស្រាយ ដោយចេតនាល្អជូន​ប្រជា​ពលរដ្ឋ។ លោកបានថ្លែងឲ្យដឹងទៀតថា៖ «ក្រុមហ៊ុនទទួលដីសម្បទាននៅស្រុកខ្មែរ តាមគោលការណ៍ច្បាប់ ត្រូវអនុវត្តកាតព្វកិច្ចច្បាប់ខ្មែរ។ ត្រូវអនុវត្តទៅលើក្រុមហ៊ុន ដែលបានឈូសឆាយទៅលើដីព្រៃ ដោយគ្មាន​ច្បាប់​ទម្លាប់ទាំងអស់។»

ទស្សនាវដ្តីមនោរម្យ.អាំងហ្វូមិនអាចទំនាក់ទំនងមន្រ្តីពាក់ព័ន្ធក្នុងខេត្តព្រះវិហារ និងមណ្ឌលគីរីបានឡើយ។ កន្លងមក លោក សាយ សំអាល់ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងបរិស្ថាន បានបញ្ជាក់ថាសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចចំនួន២៣ ក្នុង​ចំណោម១១៣ក្រុមហ៊ុន ក្រសួងបរិស្ថានបានសម្រេចធ្វើនិរាករណ៍ ដែលមានមានទំហំដីសរុប៩០៦៨២​ហិចតា។ ប៉ុន្តែក្នុងនោះ មិនមានឈ្មោះក្រុមហ៊ុនទាំងបីខាងលើ ដែលត្រៀមនឹងធ្វើការដកហូតឡើយ។

បញ្ជាក់ កាលពីថ្ងៃទី១ ខែមករានេះ គ្រឿងចក្រក្រុមហ៊ុន ប៊ិញភឿក១ ដែលកំពុងឈូសឆាយដី ចម្ការវិល​ជុំ​ត្រូវ​បានអ្នកភូមិប្រមាណជាង៧០នាក់ រឹបអូសដើម្បីបញ្ឈប់ការឈូសឆាយ។ បន្ទាប់មក ពលរដ្ឋស្វែងរកអន្តរាគមន៍​ពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ឲ្យមានបញ្ឈប់ការឈូសឆាយនោះ។ ផ្ទុយមកវិញអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន បាននាំកងកម្លាំង​ប្រដាប់​អាវុធចម្រុះ មកយកគ្រឿងចាក់នោះឲ្យក្រុមហ៊ុនវិញ និងគំរាមអ្នកភូមិឲ្យចាកចេញពីដីមានទំនាស់។ បើរឹងទទឹង និងចាកចេញទេ អាជ្ញាធរបានព្រមានថា នឹងប្រើវិធានការក្តៅបណ្ដេញចេញ និងចាប់ខ្លួនព្រោះ​ប្រឆាំងនឹងអាជ្ញាធរសាធារណៈ៕