ដំណើរការរុករកប្រអប់ខ្មៅ បានកំពុងធ្វើយ៉ាងខ្លាំងក្លានៅឡើយ ដើម្បីចង់ដឹងពីអាថ៌កំបាំងនៃការបាត់ខ្លួន កាលពី​មួយខែមុនរបស់យន្ដះហោះ ប៊ូអ៊ីង ៧៧៧ នៃក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ ម៉ាឡេស៊ីអ៊ែរឡាញ។ ប៉ុន្តែតម្លៃនៃការរុករក បានឈានដល់ដំណាក់កាលដ៏ខ្ពស់មួយ មិនធ្លាប់មាននៅក្នុងប្រវត្តិគ្រោះថ្នាក់យន្ដហោះ។ តម្លៃនៃការរុករក សម្រាប់​រយៈពេលមួយខែនៅពេលនេះ មានតម្លៃស្មើនឹងការរុករកនៃការរុករក ក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំ នៃគ្រោះថ្នាក់យន្ដហោះ អែរប៊ូស ដែលភ្ជាប់ការហោះបើរពីទីក្រុងរីយ៉ូ ប្រទេសប្រេស៊ីល មករដ្ឋធានីប៉ារីស ប្រទេសបារាំង កាលពីឆ្នាំ២០០៩។

ការបន់ស្រន់ឧទ្ទិសទៅដល់ជនរងគ្រោះ នៅលើយន្ដហោះនៃជើងហោះហើរ MH370។ (រូបថត lnanews.com)

បាត់យន្ដហោះ - ជាការរុករកដែលថ្លៃជាងគេ នៅក្នុងប្រវត្តិគ្រោះថ្នាក់យន្ដហោះ ពីមុនមក។ ត្រឹមតែបួនសប្ដាហ៍​ប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់ពីការបាត់ខ្លួននៃយន្ដហោះ ភ្ជាប់ជើងហោះហើរ MH370 ការចំនាយទៅលើការុករក បានកើនឡើង​ហួស៥០លានដុល្លា (ជាង៣៦លានអ៊ឺរ៉ូ)។ ការចំណាយនេះ បានបំបែកឯកត្តកម្មនៃការចំណាយក្នុងរយៈពេល២ឆ្នាំ ទៅលើការរុករកយន្ដហោះ របស់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍បារាំង អែរហ្វ្រង់ (Air France)ភ្ជាប់ការហោះហើរពី​ទីក្រុង​រីយ៉ូ ប្រទេសប្រេស៊ីល មករដ្ឋធានីប៉ារីស ប្រទេសបារាំង ដែលបានជួបគ្រោះថ្នាក់ធ្លាក់ នៅកណ្ដាលមហាសមុទ្រ​អាត្លង់ទិក កាលពីឆ្នាំ​២០០៩​កន្លងទៅ។

ការប៉ាន់ប្រមាណនៃការចំណាយនេះ ត្រូវបានលើកមកគណនា និងបង្ហាញដោយប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាតិមួយ របស់​ប្រទេសអូស្ត្រាលី មានឈ្មោះថា​ ហ្វែរហ្វេក ម៉េឌៀ (Fairfax Media)។ ប្រទេសអូស្ត្រាលី ដែលនៅជិតនឹងទីកន្លែង​ដែលគេសង្ស័យថាយន្ដហោះបានធ្លាក់នោះ បានក្លាយជាប្រទេសជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខពីរ ដែលបានចំណាយ​ប្រាក់ច្រើនជាងគេ បន្ទាប់ពីប្រទេសចិន។ សារព័ត៌មាន ស៊ីនី ម័រនីង ហេរៀដ (Sydney Morning Herald) បានដក​ស្រង់ការប៉ាន់ប្រមាណនោះ មកផ្សាយថា ការចេញនាវាទាំងពីររបស់ប្រទេសអូស្ត្រាលី មកដល់ថ្ងៃនេះ បានចំណាយ​ប្រាក់ច្រើនជាង១០លានដុល្លា (ជាង៧លានអ៊ឺរ៉ូ) រួចទៅហើយ។

ប្រទេសចិន ចាយលុយច្រើនជាងគេ

ប្រទេសដែលមានអ្នករងគ្រោះ ជាជនជាតិខ្លួនច្រើនជាងគេ (១៥៣នាក់) បានក្លាយជាអ្នកចូលរួមជួយរកយន្ដហោះ ដែលបានចំណាយប្រាក់ច្រើនជាងគេបំផុត។ អ្នកជំនាញមួយរូប ស្រង់សម្ដីដោយសារព័ត៌មាន ឆាណាថែម (China Times) បានអះអាងថា ការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធផ្កាយរណបទាំង១២​ របស់ប្រទេសចិន បានចំណាយអស់ប្រាក់ប្រមាណ​ជា១៦​លានដុល្លា (១២ លានអ៊ឺរ៉ូ)។ រដ្ឋាភិបាលចិនបានដាក់ពង្រាយ នៅក្នុងតំបន់រុករកផ្នែកខាងត្បូងនៃមហាសមុទ្រ​ឥណ្ឌា នូវនាវាចំនួន៣គ្រឿង នាវាជ្រមុជទឹកមួយគ្រឿង យន្ដហោះ២គ្រឿង  ដែលធ្វើឲ្យការចំណាយកាន់​តែមានការ​កើនឡើងយ៉ាងសម្បើម។ នេះគេនៅមិនទាន់គិត ពីប្រេងឥន្ធនៈ ទឹក ចំណី និងប្រាក់ខែរបស់ក្រុម​អ្នករុករកទាំងនោះ​នៅឡើយ។

ប្រទេសដែលជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទីបី ជាអ្នកចំណាយលុយជួយឈឺឆ្អាលក្នុងការរុករកនេះដែរនោះ គឺសហរដ្ឋអាមេរិក។ សារព័ត៌មាន ស៊ីនី ម័រនីង ហេរៀដ បានសរសេរទៀតថា កងទ័ពជើងទឹករបស់អាមេរិក (US Navy) បានចំណាយ​ប្រាក់៣,៦លានដុល្លា (២,៦លានអ៊ឺរ៉ូ) ក្នុងការដាក់ពង្រាយឧបករណ៍មួយ និងនាវាយន្ដជ្រមុជទឹកមួយ ដើម្បីតាមរក​ប្រអប់ខ្មៅរបស់យន្ដហោះបាត់ខ្លួន។ ចំណែកឯមន្ទីរប៉ង់តាហ្គោន (ក្រសួងការពារជាតិអាមេរិក) ក៏បានប្រកាសកាល​ពីថ្ងៃពុធដែរ ថា​បានចំណាយប្រាក់ចំនួន ៣,៣លានដុល្លា (២,៤លានអ៊ឺរ៉ូ) ផ្សេងទៀត ទៅលើនាវា និងយន្ដហោះ របស់​ខ្លួន ក្នុង​ការជួយ​រុករកនេះរ។

ការចំណាយដែលអាចច្រើន«ខ្លាំង»ជាងនេះ

សារព័ត៌មានដដែល បានគណនាផងដែរ ពីទឹកប្រាក់ចំនួន ២៥លានដុល្លា (១៨លានអ៊ឺរ៉ូ) ដែលចំណាយ​ទៅលើ​ការ​ហោះហើរ (នៃយន្ដហោះទាំងអស់ តែមិនមែនយន្ដហោះអាមេរិកទេ) ដែលមានរយៈពេល១០ម៉ោង ជារៀងរាល់​សប្ដាហ៍ តាំងពីបាត់យន្ដហោះប៊ូអីញនោះមក។ ប្រទេស​វៀតណាម ក៏បានចំណាយប្រាក់ ប្រមាណជា៨លានដុល្លា (៦លានអ៊ឺរ៉ូ) ដើម្បីតាមរកយន្ដហោះ នៅក្នុងសមុទ្រចិន​ខាងត្បូងនោះដែរ។

ប្រាក់ចំណាយខាងលើ ដែលបានដាក់បង្ហាញមកនេះ នៅមិនទាន់គិតពីសេវាស៊ើបអង្កេត របស់នគរបាល អ្នក​ស៊ើប​អង្កេត និងអ្នកជំនាញ មកពីប្រទេសម៉ាឡេស៊ី អាមេរិក បារាំង និងអង់គ្លេស នោះផងទេ។ ដូច្នេះបើគិតមក​ដល់​ពេល​នេះ និងទៅក្នុងអនាគត ការចំណាយអាចនឹងមានចំនួនទ្វេដង ឬច្រើនជាងនេះមិនអាចស្មានដល់។ ជាង​នេះ​ទៅទៀត ក្ដីសង្ឃឹមក្នុងការរកឃើញប្រអប់ខ្មៅ ដើម្បីជាពន្លឺនៃការបាត់ខ្លួនរបស់យន្ដហោះប៊ូអីង របស់​ក្រុមហ៊ុន​អាកាស​ចរណ៍ ម៉ាឡេស៊ីអែរឡាញ ហាក់ដូចនៅឆ្ងាយនៅឡើយ បើទោះជាថ្មីនេះ នាវាចិននិងអូស្ត្រាលី ទើបនឹង​បាន​ទទួល​រលក​សញ្ញា សង្ស័យពីវត្តមានប្រអប់ខ្មៅក៏ដោយ៕

----------------------------------
ដោយ សេក មនោរកុមារ (ទំនាក់ទំនង៖ [email protected]) - ប៉ារីស​ ថ្ងៃទី០៧ មេសា ២០១៤