ទំនាក់ទំនងទេ្វភាគីរវាងចិន និងកម្ពុជា ក៏ដូចជាឥទ្ធិពលចិន ដែលកំពុងកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំនៅកម្ពុជា មិនមែន​ជាការព្រួយ​បារម្ភរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនោះទេ តែចំណុចសំខាន់គឺការពង្រឹងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងកម្ពុជា ឲ្យ​មានភាពរឹងមាំ និងយូរអង្វែង ជាមួយនឹងការរីកធំធាត់នៃលិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ទើបជាការចង់បាន​របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក។

អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីចិន លោក វេន ជាបាវ ត្រូវបានទទួលដោយទីក្រុងភ្នំពេញ ថ្ងៃទី១៨ខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ២០១២កន្លងទៅ។ (រូបថត Xinhua/Wang Ye)

រាជធានីភ្នំពេញ - លោក ស្កត់ ម៉ាសៀល (Scot Marciel) ឯកអគ្គរដ្ឋទូត និងជាឧបការីរងដើមខ្សែ នៃក្រសួងការ​បរទេស​អាមេរិក ទទួលបន្ទុកកិច្ចការអាស៊ី និងប៉ាស៊ីហ្វិក ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចមកកម្ពុជា បានថ្លែងប្រាប់អ្នកការសែត​នៅល្ងាចថ្ងៃ​ទី៤ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៣ នេះថា៖ «អាមេរិកមិនបានបារម្ភអំពីចិនឡើយ ប៉ុន្តែអាមេរិកគិតគូរតែ អំពីការបង្កើនទំនាក់ទំនង អោយកាន់តែល្អ រវាងកម្ពុជា និងអាមេរិក»។

ទន្ទឹមនឹងនេះ ក្នុងជំនួបជាមួយលោក ស ខេង រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងមហាផ្ទៃកម្ពុជា អ្នកការទូតអាមេរិកដដែលនេះ បានលើក​ឡើងថា សហរដ្ឋអាមេរិក គាំទ្រឆន្ទះប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ដោយមិនមាននិន្នាការគាំទ្រ គណបក្សនយោបាយ​ណាមួយ​នោះទេ។ លោក ស្កត់ ម៉ាសៀល  បានអះអាងថា សហរដ្ឋអាមេរិក ចង់ឃើញគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ និងគណបក្ស​ប្រជាជនកម្ពុជា ដោះស្រាយបញ្ហាដែលនៅសេសសល់ក្រោយការបោះឆ្នោត តាមរយៈគោលការណ៍ សុវត្ថិភាព ស្ថេរភាព វិបុលភាព និង លទិ្ធប្រជាធិបតេយ្យ ពិសេស ការពង្រឹងទំនាក់ទំនងទេ្វភាគី រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងកម្ពុជា ឲ្យមាន​ភាព​រឹងមាំ និងយូរអង្វែង។

ចំពោះករណីនេះ លោក អ៊ូ វីរៈ ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា និងជាអ្នកវិភាគនយោបាយឯករាជ្យកម្ពុជា ក្នុង​កិច្ច​សម្ភាសជាមួយវិទ្យុសម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិក (VOA) ផ្សាយជាខេមរៈភាសា នៅយប់ថ្ងៃទី៤ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៣ នេះបាន​លើកឡើងថា កន្លងមកមេដឹកនាំកម្ពុជា ធ្លាប់បានអះអាង ពីការមិនព្រួយបារម្ភ អំពីការកាត់ជំនួយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក និងបណ្តាប្រទេសសហគមអ៊ឺរ៉ុប ដែលតែងតែជម្រុញឲ្យកម្ពុជា អនុវត្តលិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ដោយរំពឹងថាប្រទេសចិន នឹងដើរតួនាទីចម្បងផ្តល់ជំនួយឲ្យកម្ពុជា ជំនួសឲ្យប្រទេសទាំងនោះ។

អ្នកវិភាគដដែលនេះ អះអាងថា ប្រទេសចិនជាប្រទេសឆ្លាតមួយ គឺមិនអាចផ្តល់ជំនួយដល់កម្ពុជា ហើយមិនបាន​យក​ផលប្រយោជន៍ ទៅឲ្យប្រទេសគេវិញនោះទេ។ ហើយប្រទេសចិន ជាទូទៅ មិនបានខ្វល់ខ្វាយ អំពីបញ្ហាបរិស្ថាន ការ​គោរពសិទ្ធិមនុស្ស ការអនុវត្តច្បាប់ លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ នៅក្នុងប្រទេសដែលចិន មានទំនាក់ទំនងជាមួយ និងដាក់ទុន​វិនិយោគនោះទេ។

«ចិនក៏ចង់ឲ្យកម្ពុជា ក្លាយទៅជាអាយ៉ងរបស់ចិន ...»

លោក អ៊ូ វីរៈ បញ្ជាក់ថា៖ «អ្វីដែលប្រទេសចិនចំណេញ គឺជាការព្រួយបារម្ភរបស់កម្ពុជា។ ប្រទេសចិនមិនចង់​ឲ្យ​ប្រទេស​កម្ពុជា ក្លាយទៅជាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យជោគជ័យទេ ប្រជាធិបតេយ្យជោគជ័យនៅកម្ពុជា គឺប៉ះពាល់របប​កុំមុយនីស្ត​របស់ចិន និងវៀតណាម។ ចិនក៏ចង់ឲ្យកម្ពុជា ក្លាយទៅជាអាយ៉ងរបស់ចិន ដើម្បីទប់ជាមួយប្រទេសនៅក្នុងតំបន់អាស៊ាន ដែលមានជម្លោះជាមួយចិន»។

ជុំវិញករណីនេះ លោក ឡៅ ម៉ុងហៃ អ្នកវិភាគនយោបាយឯករាជ្យកម្ពុជា បានលើកឡើងកាលពីពេលថ្មីៗនេះថា ប្រទេស​កម្ពុជាគួរប្រើភាពវ័យឆ្លាតរបស់ខ្លួន ដើម្បីទាញយកផលប្រយោជន៍ ពីប្រទេសចិន និងសហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងពេលតែមួយ ហើយអាចរក្សាទំនាក់ទំនងល្អ បានទៀតផង។

លោក ឡៅ ម៉ុងហៃ អះអាងថា អាមេរិកមិនត្រឹមតែផ្តល់ជំនួយ សេដ្ឋកិច្ចនោះទេ តែសំខាន់គឺការសាបព្រួស លិទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងនីតិរដ្ឋជាដើម រីឯចិនមិនខ្វល់ពីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងនីតិរដ្ឋទេ សំខាន់គឺ​សេដ្ឋកិច្ច និងភូមិសាស្រ្តនយោបាយ ដូច្នេះកម្ពុជាគួរទទួលយកជំនួយទាំងនោះ មកអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសកម្ពុជា ឲ្យបាន​សមស្រប៕

---------------------------------------
ដោយ៖ អ៊ុំ បូរី - ថ្ងៃទី៥ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៣
រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាងដោយ៖ មនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ