Posts tagged as "Archéologie"

ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ជាស្តេចស្ថាបនិកដ៏ចំណានគ្មានពីរក្នុងប្រវតិ្តសាស្រ្តខ្មែរក្នុងសម័យអង្គរ។ ដែលក្នុងរជ្ជកាល​នោះប្រទេសកម្ពុជាបានជួបនូវភាពរុងរឿងត្រកះត្រកាល និងប្រជានុរាស្រ្តជួបនូវសេចក្តីសុខ។ តើអ្នកដឹកនាំ​បច្ចប្បន្ន​នេះគួរយកគំរូដឹកនាំចំនុចណាខ្លះរបស់ព្រះអង្គ ដើម្បីបំពេញនូវសេចក្តីត្រូវការ និងសេចក្តីសុខរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ?

រូបចំលាក់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ដែលតាំងក្នុងសារមន្ទីហ្គីម៉េ ទីក្រុងប៉ារីស។ (រូបថត MONOROOM.info/ D.KEO)

ប្រវត្តិសាស្រ្ត - ព្រឹត្តិការណ៍ប្រវត្តិសាស្រ្តខ្មែរ បានបង្ហាញថាសម័យកាលដែលប្រទេសកម្ពុជា ជួបនូវភាពសប្បាយ​រុងរឿង​ជាងគេគឺសម័យអង្គរ ជាពិសេសក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧។ [...]

ប៉ុន្តែប្រសិនបើគេសិក្សាពីប្រវត្តិសាស្ត្រប្រទេសកម្ពុជា តាំងពីដើមរៀងមក អោយបានលំអិត នោះគេនឹង​យល់​ថា អាណា​ព្យាបាលបារាំង គ្រាន់តែបានសាងសង់បន្ថែម ឬបានកែលំអទៅលើអ្វី ដែលខ្មែរធ្លាប់បាន​ត្រួស​ត្រាយ​ខ្លួនឯង​រួចហើយ។ មនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ សូមលើកការសិក្សាស្រាវជ្រាវ ពីឬសគលដើមនៃការគូសវាស ផ្លូវ​ថ្នល់​ក្នុងព្រះរាជា​ណាចក្រកម្ពុជានេះ មកបញ្ជាក់ជូនដូចខាងក្រោម។

កម្ពុជា ស្ថិតនៅចំកណ្តាលអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដីគោក ដែលជាកន្លែងមួយដ៏មានសារៈសំខាន់។ តាមប្រវត្តិសាស្រ្ត ហ្វូណន (រដ្ឋ​ដែលកើតមុនកម្ពុជា) ជារដ្ឋមួយដ៏រីកចម្រើន ក្រោយពេលស្ដេចហ្វាន់ ចេម៉ាន់ ឡើងសោយ​រាជ្យ​ក្នុងសតវត្ស៍ទី ៣។ ក្នុងរាជ​របស់ព្រះអង្គ មានរដ្ឋជាច្រើននៅតាមឈូងសមុទ្រថៃ ស្ថិតនៅជារដ្ឋ​ចំណុះរបស់​ហ្វូណន ដែលជាហេតុធ្វើ​ឲ្យ​ហ្វូណន មាន​ភាពងាយស្រួលក្នុងការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម ជាមួយប្រទេសភាគ​ខាង​លិច ដូចជាឥណ្ឌា និងរ៉ូមជាដើម។ [...]

ថ្វីបើខ្មែរសម័យបុរាណបានបន្សល់ទុកនូវគម្រូនៃការកាត់ក្តីរកយុត្តិធម៌ចំពោះ អ្នកប្រព្រឹត្តបទល្មើស ដោយ​ការ​ទុកពេលវេលា​ឲ្យ​គេ​មានឱកាសក្នុងការកែប្រែខ្លួនដល់ទៅ ២ដងមុននឹងពួកគេទទួលរងនូវទារុណកម្ម និងការ​ដាក់ទោសផ្សេងៗក្តី ក៍ខ្មែរ​សម័យមុនអង្គរមានវិធីសាស្រ្ត ក្នុងការកាត់ក្តីរកយុត្តិធម៌មួយ យ៉ាងមាន​ប្រសិទ្ធិភាព​បំផុតដែរ (ខុសលើកទី១ លើកលែង​ទោស​ ខុសលើកទី២ ផ្ដល់ការណែនាំ ខុសលើកទី ៣ ដាក់ទោស)។ តើ​ការ​កាត់ក្តី រកយុត្តិធម៌របស់ខ្មែរ សម័យមុនអង្គរ គេ​និយម​ធ្វើដូចម្តេចខ្លះ?

តាមរយៈកំណត់ត្រាចិនមួយចំនួន បានសរសេរបង្អាប់អ្នកស្រុកហ្វូណនថា ពេលធ្វើដំណើរទៅណាមកណា គេ​ចូលចិត្ត​យក​អាវុធសៀតនឹងចង្កេះ ហើយបើមានរឿងទាស់ទែងគ្នាបន្តិចបន្តួច គេចូលចិត្តឈ្លោះប្រកែក​កាប់​ចាក់គ្នាភ្លាមៗតែម្តង។ នេះ​បើ​តាមការសរសេររៀបរាប់ របស់លោកសាស្រ្តាចារ្យប្រវត្តិសាស្រ្ត វង់សុធារ៉ា នៃ​សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ។ [...]

ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របាននិយាយថា សមាជិកមួយចំនួន នៃក្រុមដំបូងគេមួយនៅទីក្រុងជេមថោន (Jamestown) ក្នុងរដ្ឋ​វៀជីនី (Virginie) បានរួចរស់មានជីវិតពីស្ថានភាពដ៏សែនលំបាកវេទនា ដែលត្រូវរងគ្រោះ រហូតដល់ការនិយមស៊ីសាច់​មនុស្ស។

ការដាក់តាំងឡើងវិញ នូវរបៀបរបប នៃការរស់នៅរបសជនម្ចាស់ស្រុក នៅទីក្រុងជេមថោន។

ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវទាំងនោះ បានអះអាងនៅថ្ងៃពុធទី០១ខែឧសភា ថាបានកាយរកឃើញភស្តុតាងដំបូងៗ ដែលទាក់ទង​នឹងបញ្ហានេះ។

សារមន្ទីជាតិប្រវត្តិសាស្ត្រធម្មជាតិ ស្មីតសូនៀន (Smithsonian) និងក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវបូរាណវិទ្យា នៅទីក្រុងជេមថោន បានប្រកាសពីការរកឃើញ គ្រោងឆ្អឺងរបស់ជនជំទង់ម្នាក់ អាយុប្រមាណជា១៤ឆ្នាំ ដែលទំនងជាបានរងគ្រោះ នឹងការ​ចាប់​ស៊ីសាច់មនុស្ស។

សំណល់ឆ្អឹងឆ្អែង [...]

លោក ចិន្ដ ច័ន្ទរតនា បណ្ឌិតផ្នែកបុរាណវិទ្យា និងប្រវត្ដិសិល្បៈ​អាស៊ីអាគ្នេយ៍ បានធ្វើនិក្ខេបបទស្រាវជ្រាវមួយ ទៅលើ​ប្រវត្តិសាស្ត្រនៃប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងសតវត្សទី១០ និងប្រវត្តិរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤។ ក្នុងស្នាដៃនោះដែរ លោកបាន រៀបរាប់ អំពីស្ថាបត្យកម្មក្នុងរាជធានីកោះកេរ, ការពង្រីកទីក្រុងនាសម័យនោះ និងជាចុងក្រោយ លោកបានសិក្សា ទៅ​លើសិល្បៈនៃការតុបតែងលំអរស្ថាបត្យកម្ម នៅតាមប្រាសាទនីមួយៗ និងផ្តោតសំខាន់ ទៅលើបដិមាសាស្ត្រ នៅក្នុង រចនាបថកោះកេរនោះ។ ទស្សនាវដ្ដីមនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ បានធ្វើបទសម្ភាសន៍មួយ ជាមួយលោក ពាក់ពន្ធ័នឹងស្នាដៃនេះ។

ប្រាសាទប្រាង្គ នៅកោះកេរ ឃុំស្រយ៉ង់ជើង ស្រុកគូលេន ខេត្តព្រះវិហារ។ រូបថត កេរ្តិ៍ដំណែលខ្មែរ។