រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ របស់ប្រទេសកម្ពុជា បានអះអាងថា ក្នុងឆ្នាំ២០១៦ខាងមុននេះ ចំណាយ​នឹងកើតឡើង សម្រាប់បម្រើឲ្យសេចក្ដីត្រូវការ ក្នុងកម្មវិធីអនុវត្តគោលនយោបាយ ផ្គួបផ្សំនឹងការ​ខិតខំ​គៀងគរចំណូល ថវិកាជាតិ របស់រដ្ឋាភិបាល។ ប៉ុន្តែសម្រាប់មន្ត្រីមកពីគណបក្សប្រឆាំង បាន​ចោទ​ជា​សំណួរថា តើកំណែទម្រង់ និងគោលនយោបាយបាយនោះ មានភាពច្បាស់លាស់អ្វីខ្លះ?

ថ្លែងទៅកាន់ក្រុមអ្នកយកព័ត៌មាន បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ជំនួប ជាមួយនឹងគណៈកម្មការទី២ នៃរដ្ឋសភា ក្នុងថ្ងៃទី១១ ខែវិច្ឆិកា នាវិមានរដ្ឋសភា លោក អួន ព័ន្ធមុន្នីរ័ត្ន រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បានលើកឡើងថា សម្រាប់​ឆ្នាំ២០១៦ខាងមុខនេះ ការចំណាយថវិកាច្រើន ទៅលើវិស័យសង្គមកិច្ច ដែលមានរហូតដល់ជាង ៥,២៤ភាគរយ។ លោកបានទទួលស្គាល់ថា នេះជាចំណាយមួយ ដែលមានការកើនឡើងខ្ពស់ និងលឿន​បំផុត។ ចំណាយទាំងនោះ ភាគច្រើន ប្រើទៅលើវិស័យសង្គមកិច្ច ដែលមានក្រសួងសំខាន់ៗមួយ​ចំនួន​ដូច​ជា ក្រសួងអប់រំ ក្រសួងសុខាភិបាល ក្រសួងការងារជាដើម។ ឯវិស័យការពារជាតិ និងកងកម្លាំងប្រដាប់​អាវុធ ក៏ស្ថិតក្នុងរង្វង់ជាង៣ភាគរយដែរ សម្រាប់ឆ្នាំ២០១៦នេះ។

-----------------

សម្រាប់តំណាងរាស្ត្រ ពីគណបក្សប្រឆាំងវិញ បានបន្ទោសរដ្ឋាភិបាលថា មិនបានបង្ហាញ ពីការកែទម្រង់​ច្បាស់​លាស់ណាមួយ ពាក់ព័ន្ធនឹងការចំណាយនោះឡើយ។ តំណាងរាស្ត្រមណ្ឌលសៀមរាប មកពី​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ លោក ឆុន ឆ័យ ដែលមានវត្តមានក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះដែរ បានហៅការមិនបង្ហាញ ពីកំណែ​ទម្រង់​នោះ ថាជាការ«លាក់លៀម» ដែលមាន«បញ្ហា»។

ទន្ទឹមនឹងការចំណាយដ៏ច្រើននេះ តំណាងរាស្រ្តបក្សប្រឆាំង បានស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាល គប្បីត្រូវគិតគូរឡើងវិញ នូវប្រាក់«កម្ចី» ដែលកើនឡើង យ៉ាងគំហុកដែរនោះ។ លោក សុន ឆ័យ បានថ្លែងឡើងថា បច្ចុប្បន្ន រដ្ឋាភិបាល​កំពុងស្នើកម្ចី«ថវិកា»ពីបរទេស ក្នុងចន្លោះជាង១០០០លានដុល្លា បើធៀបនឹងឆ្នាំមុនៗ ដែល​«កម្ចី»​របៀបនេះ មានត្រឹមតែចន្លោះ៥០០លាន ទៅ៦០០លានដុល្លាអាមេរិកប៉ុណ្ណោះ។ លោកបាន​អះអាង​ថា៖ «នេះជាចំនួនធំ រដ្ឋាភិបាលខ្លួនឯង មិនមានគម្រោងច្បាស់លាស់ថា យកលុយទៅធ្វើអ្វីផង។ (...) យើង​មាន​ការបារម្ភ ដែលការយកលុយខ្ចី ទៅចាយវាយ ដោយគ្មានតម្លាភាពនេះ។ គួមានគម្រោងច្បាស់លាស់ មក​ជជែកជាមួយរដ្ឋសភា ជៀសវាងការចាយលុយ ក្នុងគម្រោងជាង១០០០ផ្លាយលាន (ដុល្លា) ដែលគ្មាន​គម្រោង​ច្បាស់លាស់។»

លោក សុន ឆ័យ បានបញ្ជាក់ថា តំណាងរដ្ឋាភិបាល បានទទួលស្គាល់ពីបញ្ហាប្រឈម នៃការសងប្រាក់ ត្រឡប់ទៅវិញដែរ។ លោកបានបន្តថា បើរដ្ឋាភិបាលចេះគ្រប់គ្រងថវិកាជាតិ តាមរយៈការគ្រប់គ្រង លើថវិកា​ដែលបានពីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច ការបង់ពន្ ធនៃបណ្តាក្រុមហ៊ុននានា និងការលុបបំបាត់ អំពើពុករលួយ​ជា​ដើម។ លោកបានលើកជាឧទាហរណ៍ថា តួយ៉ាង ដូចជាពន្ធលើក្រុមហ៊ុន ណាហ្គាវើល ដែលអាចរក​ចំណូល​បាន​ចន្លោះ​ពី១៥០-១៦០លានដុល្លាក្នុងមួយឆ្នាំ តែពន្ធដែលទទួលបានចូលរដ្ឋ មានត្រឹមតែ២០លាន​ដុល្លា​ប៉ុណ្ណោះ។ លោកថា ការគ្រប់គ្រងពន្ធក្នុងប្រទេស បានត្រឹមត្រូវ វានឹងកាត់បន្ថយកម្ចី ពីបរទេសដែរ។

ដោយឡែកលោក ជាម យៀប ប្រធានគណកម្មការទីពីរ នៃរដ្ឋសភា តំណាងរាស្រ្ត មកពីគណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា បានលើកឡើងថា ការអញ្ជើញតំណាងរដ្ឋាភិបាល មានលោក អូន ព័ន្ធមុន្នីរ័ត្ន ជារដ្ឋមន្រ្​តីក្រសួង​សេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុជាតំណាងនេះ ជាកិច្ចការងារដេញដោលចុងក្រោយបង្អស់ សម្រាប់ច្បាប់ ស្តីពីការ​គ្រប់​គ្រងថវិកាជាតិ ឆ្នាំ២០១៦ ខាងមុខ។ លោកបន្តថា ក្រុមការងាររបស់លោក នឹងយកសេចក្តីព្រាង​ច្បាប់​ថវិកា​នេះ ដាក់ទៅគណកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ នៃរដ្ឋសភានាពេលខាងមុខឆាប់ៗនេះ ដើម្បីរៀបចំ​សម័យប្រជុំ​ពេញអង្គ ក្នុងការអនុម័ត។

លោក ជាម យៀប បានអះអាងទៀតថា៖ «ថវិកាជាតិឆ្នាំ២០១៦នេះ រដ្ឋសភា ដែលមានគណកម្មការទី២​នៃ​រដ្ឋសភាយើងខ្ញុំ ក៏ដូចជាគណកម្មការទី២ របស់ព្រឹទ្ធិសភា បានរៀបចំរូចរាល់អស់ហើយ ដល់ពេលដែល​រាជ​រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានផ្ញើនូវគោលការណ៍ កសាងម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច ក្នុងការកសាងហិរញ្ញវត្ថុ សម្រាប់ការគ្រប់​គ្រង​ឆ្នាំ២០១៦។»

-----------------

កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៥ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន បានធ្វើការប្រសិទ្ធិនាម ឲ្យការចំណាយ​ថវិកាឆ្នាំ២០១៦ ខាងមុខនេះថា «ថវិការនៃការប្រមូលពូតផ្តុំនូវកម្លាំង និងធនធាន សំដៅសម្រេចបាន នូវ​សមិទ្ធិផល​សំខាន់ៗបន្ថែមទៀត ដើម្បីធានានូវដំណើការផ្លាស់ប្តូរមួយ ឆ្ពោះទៅរកការអភិវឌ្ឍន៍ ប្រកប​ដោយ​គុណភាព ចីរភាព ដោយផ្សាភ្ជាប់ការគិតគូរ អំពីតុល្យភាព នៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ការបែងចែក ទៅនឹងជីវភាព​រស់នៅប្រចាំថ្ងៃ និងបំណងប្រាថ្នារបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។»

សូមបញ្ជាក់ថា តាមរយៈសេចក្តីថ្លែងហេតុ ស្តីពីសេចក្តីព្រាងច្បាប់ ស្តីពីហិរញ្ញវត្ ថុសម្រាប់ការគ្រប់គ្រង​ឆ្នាំ​២០១៦ ត្រូវបានអនុម័ត ដោយទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តី ដែលបានចុះហត្ថលេខា ដោយលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៥។ សេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះ ត្រូវបានគណៈរដ្ឋមន្រ្តី បញ្ជូន​ដល់​រដ្ឋសភា​ជាតិ ក្នុងថ្ងៃទី២១ ខែតុលា ដដែលនោះ៕