នៅថ្ងៃអាទិត្យទី១៨ ខែឧសភា នេះ សេចក្ដីអំពាវនាវថ្មីមួយ បានកោះហៅបណ្ដាជនឲ្យធ្វើបាតុកម្ម ប្រឆាំងនឹងការ​បោះ​ទីតាំងចម្រាញ់ប្រេងរបស់ប្រទេសចិន នៅក្បែរនឹងប្រជុំកោះប៉ារ៉ាសែល (Paracels)។ ការអំពាវនាវឲ្យធ្វើបាតុកម្មនេះ បានធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីហេតុការណ៍ផ្ទុះអំពើហិង្សា បង្កភាពរញ្ជួលញាប់ញ័រ ដល់ប្រទេសវៀតណាមទាំងមួល ពេញមួយ​សប្ដាហ៍កន្លងមក។

បណ្ដា​ជនវៀតណាមច្រើនពាន់នាក់ បានធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងចិនកាលពីថ្ងៃ១១ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៤។ (រូបថត REUTERS/Kham)

---------------------
ដោយ សេក មនោរកុមារ (ទំនាក់ទំនង៖ [email protected]) - ប៉ារីស​ ថ្ងៃទី១៧ ឧសភា ២០១៤
---------------------

ជម្លោះដែនទឹក - បាតុកម្មដំបូងគេ ដែលបានធ្វើនៅថ្ងៃអាទិត្យសប្ដាហ៍មុន បានប្រព្រឹត្តិទៅដោយស្ងប់ស្ងៀម ប៉ុន្តែ​អំពើ​ហិង្សាបានផ្ទុះឡើងខ្លាំងនៅថ្ងៃអង្គារ ពីរថ្ងៃបន្ទាប់មក។ របាយការណ៍ផ្លូវការផ្សាយដោយរដ្ឋាភិបាលចិន បានឲ្យ​ដឹងថា យ៉ាងហោចពលរដ្ឋចិនពីរនាក់បានស្លាប់ និងប្រមាណជា១០០នាក់ផ្សេងទៀតរងរបួស។ ប៉ុន្តែបើតាមការ​ថ្លែង​ឲ្យដឹងរបស់ក្រុមគ្រូពេទ្យ ដែលទទួលអ្នករបួសចូលទៅព្យាបាល នៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យរបស់ពួកគេ បានបញ្ជាក់ថា យ៉ាង​ហោចមនុស្ស២១នាក់បានស្លាប់។

នៅក្នុងតំបន់ឧស្សាហកម្មផ្នែកខាងត្បូងនៃប្រទេស ការបំផ្លិចបំផ្លាញក្រុមហ៊ុនឬរោងចក្រ ដែលមានថៅកែជាជន​ជាតិ​បរទេសនោះ បានកើតឡើងក្នុងមូលហេតុផ្សេងទៀតពីនិន្នាការប្រឆាំងចិន ដូចជាចង់កាច់បំបាក់ដៃគូរប្រកួត​ពាណិជ្ជកម្ម ពីសំណាក់ក្រុមថៅកែជាជនជាតិវៀតណាមនោះជាដើម។

ប៉ុន្តែក្រុមសង្គមស៊ីវិលវៀតណាម ដែលជាអ្នករៀបចំបាតុកម្មនោះ មិនបានយល់ថាសកម្មភាពហិង្សាទាំងនេះ ស្ដែង​ចេញ​ពីក្រុមខ្លួន បាតុករដែលស្រឡាញ់ទឹកដីពិតប្រាកដនោះទេ៖ នោះគឺធ្វើបាតុកម្ម ដោយអហិង្សា។ សមាជិកម្នាក់​របស់​សមាគមការពារអ្នកទោសនយោបាយ និងសាសនា លោក ង្វៀន បាក់ទ្រុយ (Nguyen Bac Truyen) បាន​ពន្យល់​ថា «យើងដែលជាសមាគមរបស់សង្គមស៊ីវិល កំពុងអំពាវនាវ តាមគេហទំព័រនានា ដើម្បីធ្វើបាតុកម្ម​ជាលើក​ទី៣ នៅថ្ងៃអាទិត្យខាងមុខនេះ»។ លោកនិយាយទៀតថា «យើងចង់ឲ្យមនុស្ស​ចេញមកសម្ដែង ការប្រឆាំងនឹងការ​ឈ្លានពានរបស់ចិន នៅគ្រប់ទីក្រុងធំៗទាំងអស់ ដូចជាហាណូយ សៃហ្គន ញ៉ាត្រាង និងទីក្រុងផ្សេងៗទៀត»។

រីឯអ្នកទទួលខុសត្រូវរបស់សមាគម បានធ្វើការអំពាវនាវនេះ នៅក្នុងលក្ខណៈមួយសុភាពរាបសារជាង៖ «យើងនឹង​បន្តការធ្វើបាតុកម្ម ប៉ុន្តែទទូចហើយទទួចទៀត ពីគោលការណ៍នៃការធ្វើបាតុកម្មដោយសន្តិវិធី។ យើងអំពាវនាវឲ្យអ្នក​ទាំងអស់គ្នា បញ្ជៀសការប្រកាន់ពូជសាសន៍ ចំពោះជនជាតិចិន និងជនជាតិវៀតណាម ដែលមាន​ដើមកំណើត​ចិន។»

យ៉ាងណាក៏ដោយ សមាគមដែលត្រៀមរៀបចំបាតុកម្មនេះ បានដឹងរួចជាស្រេចហើយថា ស្ថានភាពនៃបាតុកម្ម​នៅ​ពេលនេះ ពិបាកនិយាយថាអាចនឹងប្រព្រឹត្តិទៅ ដូចការគ្រោងទុកណាស់។ ប្រសិនបើមានអំពើហិង្សាជាថ្មីទៀត រដ្ឋាភិបាលកុម្មុយនីសវៀតណាម អាចនឹងហាមប្រាម លែងឲ្យមានការជួបជុំបាតុកម្មនេះជាថ្មីទៀត ក្នុងពេល​អនាគត។ ប៉ុន្តែប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលក្រុងហាណូយ ទុកឲ្យមានបាតុកម្មកើតឡើង ដោយសារតែមាន​មូលហេតុ​នយោបាយ៖ «បង្ហាញរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង ឲ្យឃើញ»៕