តាំងពីថ្ងៃអង្គារទី១៣ ខែឧសភាមក ការដាក់ពង្រាយមូលដ្ឋាន ចម្រាញ់ប្រេងរបស់ប្រទេសចិន នៅលើប្រជុំកោះ ដែល​ប្រទេសទាំងពីរ (ចិន-វៀតណាម) កំពុងឈ្មោះដណ្ដើមគ្នានោះ បានដុតប្រជាជនវៀតណាម ឲ្យផ្ទុះកំហឹងនៅ​ពាស​ពេញផ្ទៃប្រទេស។ កំហឹងដែលបានក្លាយជាកុបកម្មហិង្សា ហើយធ្វើឲ្យមនុស្សយ៉ាងតិច២១នាក់ស្លាប់ និងមាន​ជនជាតិ​ចិនជាច្រើន បានភៀសខ្លួន ចូលប្រទេសកម្ពុជា។

រោងចក្របរទេសមួយកន្លែង ត្រូវបានក្រុមកុបករវៀតណាមដុតកម្ទេច។ (រូបថត Reuters)

-----------------------------------
ដោយ កេសរកូល (ទំនាក់ទំនង៖ [email protected]) - ភ្នំពេញ ថ្ងៃទី១៥ ឧសភា ២០១៤
-----------------------------------

ជម្លោះដែនទឹក - ហេតុការណ៍បានចាប់ផ្ដើមកើតដំបូង ត្រឹមតែជាបាតុកម្មទំហំមធ្យមមួយ ដែលបានធ្វើនៅក្បែរ​នឹង​ទីក្រុងហូជីម៉ិញ នៅក្នុងតំបន់ឧស្សាហកម្ម ប៊ីញឌួង (Binh Duong) និង ដុងណៃ (Dong Nai)។ ប៉ុន្តែមូលហេតុដែល​ឈានទៅដល់ការផ្ទុះកំហឹង របស់បណ្ដាជនវៀតណាមទាំងនេះ គឺដោយសារតែមានការដាក់ពង្រាយ នូវមូលដ្ឋាន​ចម្រាញ់ប្រេងយ៉ាងរឹងមាំមួយ នៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង នៅក្បែងនឹងប្រជំកោះ ដែលជាតំបន់ជម្លោះដែនសមុទ្រ​រវាងប្រទេសកុម្មុយនីសទាំងពីរ ចិន និងវៀតណាម។

ដោយមិនពេញចិត្តទៅនឹងអ្វីដែលពួកគេហៅថា ជា«អាណានិគមបែបថ្មី»មួយ បង្កឡើងដោយប្រទេសចិននោះ បណ្ដា​ជន​វៀតណាមជាច្រើនពាន់នាក់ បានចុះដើរនៅតាមដងផ្លូវ តាំងពីថ្ងៃអាទិត្យចុងសប្ដាហ៍មុន។ ប៉ុន្តែហេតុការណ៍​ដែល​ផ្ទុះ​ឡើងខ្លាំង បានចាប់ផ្ដើមនៅថ្ងៃអង្គារសប្ដាហ៍នេះ។ រោងចក្រជាច្រើន មិនមែនត្រឹមតែមានថៅកែជាជនជាតិចិន តែជា​របស់ជនជាតិជប៉ុន និងតែវ៉ាន់ផង ត្រូវបានដុតបំផ្លាញ។

កាលពីថ្ងៃពុធទី១៤ ខែឧសភា កុបកម្មដែលបានប្រែក្លាយ ជាការវាយតប់កាប់សម្លាប់ បានកើតឡើងខ្លាំង​នៅផ្នែក​កណ្ដាលនៃប្រទេស។ គ្រូពេទ្យមួយរូប ក្នុងលក្ខខណ្ឌមិនបញ្ចេញឈ្មោះ បានថ្លែងប្រាប់សារព័ត៌មានបរទេសថា ហេតុការណ៍ដ៏អាក្រក់បានសម្លាប់មនុស្ស២១នាក់ ក្នុងនោះ៥នាក់ជាកម្មករវៀតណាម និង១៥នាក់ជាជនជាតិចិន។

នៅក្នុងសេចក្ដីរាយការណ៍របស់ការសែតក្នុងស្រុក ថាញ់ញៀន (Tanh Nien) បានអះអាងថា «កងកម្លាំងនគរបាល ដែលបានបញ្ជូនទៅទប់ស្កាត់កុបកម្ម បានរងរបួសជាង៤០នាក់ ដោយសារដុំឥដ្ឋ និងដុំថ្ម ដែលបាន​ចោលមកពីខាង​ក្រុមជ្រុលនិយម»។ ការសែតដដែលបានបន្ថែមថា អាជ្ញាធរបានចាប់ឃាត់ខ្លួនកុបករច្រើនជាង៦០០នាក់ ហើយ​មាន​បណ្ដាជនចិនជាច្រើនរយនាក់ បានភៀសខ្លួនចូលក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដោយភ័យខ្លាចការវាយប្រហារកើត​មាន​បន្ត​ទៀត។

នៅថ្ងៃព្រហស្បត្តិ៍នេះ ប្រទេសចិន បានចោទរដ្ឋាភិបាលកុម្មុយនីសវៀតណាម ថាបានឃុបឃិតរួមគំនិត ជាមួយកុបករ​ដែលចេះកាប់សម្លាប់ទាំងនោះ និងបានថ្លែងបរិហាពីបំណងអគតិ របស់កាណូតវៀតណាមជាច្រើន ក្នុងការបើក​បំបុក​នាវាល្បាតរបស់ចិន ដែលកំពុងមានវត្តមាននៅក្បែរមូលដ្ឋានចម្រាញប្រេង។ ក្នុងថ្ងៃដដែល ប្រទេសចិន បាន​ហាម​ពលរដ្ឋរបស់ខ្លួន ជាពិសេសអ្នកទេសចរណ៍ មិនឲ្យធ្វើដំណើរចូលទៅប្រទេសវៀតណាមទៀតឡើយ។ ទេសចរណ៍​ចិន ដែលមានតួលេខយ៉ាងសំខាន់មួយ លើសអ្នកទេសចរណ៍មកពីប្រទេសផ្សេងៗទាំងអស់ ក្នុងពីភពលោក ដែល​ចូលទៅកំសាន្ដនៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម។

ប្រសិនបើប្រទេសចិន នៅបន្តការហាមឃាត់នេះតទៅទៀត ប្រទេសវៀតណាម អាចនឹងជួបបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុ និង​អាច​ឈានទៅជួបវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច ក្នុងពេលអនាគតនោះថែមទៀត។ នេះគេនៅមិនទាន់រាប់ ពីឧស្សាហកម្មបរទេស ដែល​ភាគច្រើនពីក្នុងចំណោមនោះ សុទ្ធសឹងជាវិនិយោគិនពីប្រទេសចិន បានចូលទៅបណ្ដាក់ទុករកទទួលទាន នៅក្នុង​ប្រទេសវៀតណាម មានបរិមាណជាទឹកប្រាក់ប្រមាណ ជាជាង១៣០ពាន់លានដុល្លារនោះផង៕