បន្ទាប់ពីទីស្ដីការគណរដ្ឋមន្ត្រីបានជូនដំណឹងថា ក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជា នឹងប្ដឹងលោក ដាំ​សិទ្ធិ ចាងហ្វាងការសែត​មនសិការខ្មែរ ទៅតុលាការ«យោធា» មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយរូប បានសម្ដែងប្រតិកម្មថា សមត្ថកិច្ចរបស់​តុលាការយោធា អាចអនុត្តបានតែទៅលើមន្រ្តីដែលជាយោធា សម្ភារៈយោធា ការប្រើប្រាស់សម្ភារៈយោធាខុស ការ​ពិន័យលើមន្រ្តីយោធា ឬកងកម្លាំងយោធាប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែគេមិនអាចប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការយោធា ទៅប្ដឹង​ទាស់ ឬចោទប្រកាន់ប្រឆាំងជនស៊ីវិលនោះឡើយ។

ការសែត មនសិការខ្មែរ ដែលផ្សាយនៅលើគេហទំព័ររបស់ខ្លួន។ (រូបថត ផ្ដិតពីអេក្រង់កំព្យូទ័រ)

ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌កម្ពុជា - មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតជាន់ខ្ពស់ អង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោកអំ សំអាត ក្នុងកិច្ចសម្ភាស​ជា​មួយទស្សនាវដ្តីមនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ បានពន្យល់ថា តុលាការយោធាអាចប្តឹងបានតែលើបទល្មើស​ទាក់ទងនឹង​យោធា ឯជនស៊ីវិលវិញមានតុលាការស៊ីវិល ជាអ្នក​ដំណើរ​ការរឿងនេះ។ ឯចាងហ្វាងការសែត ជាជនស៊ីវិល ទោះ​ស្ថិតក្នុងបទល្មើសអ្វីក៏ដោយ មិនត្រូវប្តឹងទៅតុលាការ​យោធា​ទេ ព្រោះគាត់មិនមែនជាមន្ត្រីយោធា ហើយក៏មិន​មាន​បទល្មើសទាក់ទងនឹងយោធាដែរ។

មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតជាន់ខ្ពស់ អង្គការលីកាដូរូបនេះបានចាត់ទុកថា ការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការយោធា គឺជាការ​ដាក់​សំពាធមួយមកគ្របសង្កត់ទៅលើជនស៊ីវិល។ លោកបានលើកឡើងថា «ប្រទេសកម្ពុជាប្រកាន់នូវលិទ្ធិប្រជាធិបេត្យ រដ្ឋាភិបាលត្រូវធ្វើការគិតពិចារណាជាមុន ពាក់ព័ន្ធនឹងសិទ្ធិសេរីភាពបញ្ចេញមតិ និងបទល្មើស។ កុំឲ្យតែនិយាយ​ប៉ះ​ពាល់ អាងប្តឹង អាងចោទប្រគាន់ អាងតុលាការយោធា អាងប្រព័ន្ធតុលាការ មិនមែនជាការត្រឹមត្រូវនោះទេ។ (...) អ្វី​ជាគារបញ្ចេញមតិ អ្វីជាបទល្មើស។»

ចំណែកលោក ដាំ សិទ្ធិ ជាចាងហ្វាងការសែត មនសិការខ្មែរ និងជាតំណាងរាស្រ្តមណ្ឌលភ្នំពេញ មកពីគណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ ក្នុងបទសម្ភាសជាមួយ​ទស្សនាវដ្តី​ក្នុងថ្ងៃនេះ បានបញ្ជាក់ថា លោកមិនយល់​ចំពោះការចោទប្រកាន់​នេះទេ ព្រោះថាលោកជាជនស៊ីវិល ដែលមិនស្ថិតក្រោមសមត្ថកិច្ចរបស់តុលាការយោធាឡើយ។ លោកបានចាត់​ទុកថា នេះជាការគំរាមកំហែងបែបថ្មីមកលើអ្នកគាំទ្រ ក៏ដូចជាសកម្មជននៃគណបក្សប្រឆាំង និងអ្នកដែលហ៊ាន​និយាយ​រិះគន់ ដល់ដំណើរការនៃការអនុវត្តខុសច្បាប់របស់មន្រ្តីមានអំណាច។ លោកបានបញ្ជាក់ថា «អ្វីដែលខ្ញុំបាន​សរសេរនៅក្រោយព្រឹត្តិការណ៍ ដែលគេមើលឃើញជាសាធារណៈរាប់ខែមកហើយ។ អ្វីដែលខ្ញុំសរសេរនេះ ក៏គ្មាន​អ្វីដែលត្រូវហាមឃាត់ ឬប៉ះពាល់ទៅនឹងការងាររបស់ក្រសួងការពារជាតិដែរ។ តែបើមាន គួតែប្តឹងទៅតុលាការ​ស៊ីវិល។»

លោក ដាំ សិទ្ធិ បានចោទជាសំនួថា បើចង់ប្តឹងលោកពាក់ព័ន្ធនិងសន្តិសុខជាតិ ក្រោយការផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី ១៣ ខែវិច្ឆិកា មកទល់នឹងពេលនេះតើមានអ្វីជាភាពចលាចលទេ ហើយបើប៉ះពាល់ ត្រង់ចំណុចណា?

ការលើកឡើងនេះ លោកអំ សំអាត ក៏បានបញ្ជាក់ដែរថា ពាក់ព័ន្ធបញ្ហាសន្តិសុខជាតិ វាជារឿង​សំងាត់របស់យោធា ឯការលើកឡើងថា មានការយកកម្លាំងយោធាមកឡោមព័ទ្ធនោះ វាជារឿងទូទៅមិនមែនជាការសំខាត់​របស់​យោធា​ទេ ដូច្នេះត្រូវតែជាសមត្ថកិច្ចរបស់តុលាការស៊ីវិល។ «គាត់មិនមែនជាយោធា និយាយាពីរឿងយោធា ហើយក៏មិន​មាន​ប្រព្រឹត្តិបទល្មើសយោធាដែរ»។

មន្រ្តីសង្គមស៊ីវិលដដែលបានចាត់ទុកថា ជាការគំរាមកំហែងមួយ តាមរយៈប្រព័ន្ធតុលាការមកលើ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​នៃ​អ្នកសារព័ត៌មាន។ លោកបន្តរថា អំណាចសារព័ត៌មានជាអំណាចទីបួន ហើយមានសារៈសំខាន់​ណាស់ មានតួនាទី​ជាកញ្ចក់សម្រាប់ឆ្លុះបញ្ចាំងសង្គម ដើម្បីធ្វើការកែលំអរ និងបង្ហាញពីលទ្ធផលល្អ និងអាក្រក់ពីសង្គម។

ទស្សនាវដ្ដីមនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ មិនអាចទំនាក់ទំនងជាមួយលោក ន័យ ថុល ប្រធានតុលាការយោធាបានទេ។ តែ​លោក នូ សាម៉ឺឌី អនុប្រធានតុលាកាយោធាបានបញ្ជាក់ថា បញ្ហាចោទប្រកាន់ប្តឹងចាងហ្វាងកាសែតមនសិការខ្មែរ មកតុលាការយោធានេះ នៅមិនទាន់មកដល់តុលាការយោធានៅឡើយទេ។ រីឯករណីថាការចោទប្រកាន់​ជន​ស៊ីវិល​ទៅតុលាការយោធានោះ លោកបាននិយាយដោយខ្លីថា «ខ្ញុំអត់ទាន់ដឹងថាព្រះរាជអាជ្ញា គេចោទពីបទអី ខ្ញុំអត់ទាន់​ដឹង ទាល់តែព្រះរាជអាជ្ញាចោទមក ទើបអាចជំរាបបាន»។

ជាមួយនឹងការចោទប្រកាន់ខាងលើនេះ លោក ដាំ សិទ្ធិ បានរម្លឹកថា កាសែតមនសិការខ្មែររបស់លោក កាលពី​ថ្ងៃ​ទី១៣ ខែវិច្ឆិកា​កន្លងមកនេះ បានចេញផ្សាយអត្ថបទមួយ ដែលបានដាក់ចំណងជើងថា «ព្រឹត្តិការណ៍ដ៏អស្ចារ្យ​នៃការបន្លំលទ្ធផល​បោះឆ្នោត និងបញ្ជូនកម្លាំងប្រដាប់អាវុធមកឡោមព័ទ្ធភ្នំពេញ ប្លន់យកជ័យជម្នះប្រជារាស្ត្រខ្មែរ» ដែលជាការស្រង់​នូវសម្ដី របស់អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា ដែលបានធ្វើកិច្ចសម្ភាសជាមួយ​នឹងទូរទស្សន៍អូស្ត្រាលី ស៊ី.ប៊ី.អិន (CBN)។ លោកបានបន្តរថា ជាមួយនិងការចេញផ្សាយនូវអត្ថបទនេះ លោកក៏បាន​បញ្ជូនសម្លេងទៅឲ្យទីស្តីការគណរដ្ឋមន្រ្តីស្តាប់ និងផ្ទៀងផ្ទាត់រួចរាល់ហើយ។

លោក ដាំ សិទ្ធិ បានបន្តការរិះគន់របស់លោកទៀតថា «រដ្ឋាភិបាលគួរយកចិត្តទិកដាក់​ចំពោះករណីសម្លាប់​មនុស្ស​ក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ ដូចជាករណីស្លាប់មនុស្សនៅស្ពានកោះពេជ្រ ស្ពានច្បារអំពៅ និងស្ពានស្ទឹងមានជ័យជាដើម ដែលមកទល់នឹងពេលនេះ នៅមិនទាន់មានចំណាត់ការតាមផ្លូវច្បាប់នៅឡើយនោះទេ។ (...) រដ្ឋាភិបាលបែរជា​បង្វែរ​មកចាប់អារម្មណ៍ នឹងរឿងកំប៉ិកកំប៉ុកនេះទៅវិញ។»

---------------------------------------------------------
ដោយៈ អ៊ុម វ៉ារី - ភ្នំពេញថ្ងៃទី៣ ធ្នូ ឆ្នាំ២០១៣
រក្សាសិទ្ធគ្រប់យ៉ាងដោយ៖ មនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ