ក្រោយពីត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីឆ្នាំ២០០៧ និងកំពុងត្រូវបានជំនុំជម្រះ ពីបទប្រល័យពូជសាសន៍ ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម និង​ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងនឹងមនុស្សជាតិនោះ អតីតបងធំទីពីរនៃរបបខ្មែរក្រហម លោក នួន​ ជា អាយុ៨៦ឆ្នាំ បានទទួលកំហុស​ជា​លើកដំបូង នៅក្នុងសកម្មភាពបោសសម្អាតប្រទេស ក្នុងអំឡុងរយៈពេលនៃការកាន់អំណាចរបស់ក្រុមលោក ពីឆ្នាំ១៩៧៥ មកទល់នឹងឆ្នាំ១៩៧៩ ដែលបានបង្កឲ្យប្រជាជនកម្ពុជាស្លាប់ជិត២លាននាក់។

អតីតសមមិត្តនួន ជា បងធំទីពីរក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ នៅក្នុងសវនាការកាត់ក្ដី។

«ខ្ញុំមិនស្វែងរក ការបញ្ឈៀសការទទួលខុសត្រូវរបស់ខ្ញុំទេ» នេះជាសម្ដីប្រកាសរបស់បុរសចំណាស់រូបនេះ នៅក្នុង​សវនាការកាត់ក្ដីនៃអង្គជំនុំជម្រះ របស់សាលាក្ដីអន្តរជាតិនៅរាជធានីភ្នំពេញ។ លោកនួន ជា ជាអតីតមេដឹកនាំមនោគមវិជ្ជា របស់របបបីឆ្នាំប្រាំបីខែម្ភៃថ្ងៃ មិនដែលទទួលស្គាល់ការជាប់ទាក់ទិនរបស់លោក នៅក្នុងការស្លាប់ដ៏រង្គាល​របស់​ប្រជាជន​ខ្មែររាប់លាននាក់ ហើយថែមទាំងបានច្រានចោល រាល់ការចោទប្រកាន់មកលើរូបលោក ថែមទៀតផង។

«ក្នុងនាមជាអ្នកដឹកនាំ ខ្ញុំត្រូវដឹងពីការទទួលខុសត្រូវរបស់ខ្ញុំ នៅក្នុងរឿងដ៏សោកសៅដែលកើតមាននៅក្នុងប្រទេសរបស់ខ្ញុំ ជាពិសេសនៅចំពោះគ្រោះថ្នាក់។» លោកបានសម្ដែងនូវ «មរណទុក្ខយ៉ាងក្រៀមក្រំជាទីបំផុត» ទៅកាន់សាក្សីនិងបណ្ដាជន ដែលបានបាត់បង់ញាតិសន្ដានរបស់ខ្លួន ក្នុងរបបអាវខ្មៅដ៏រន្ធត់នៃពួកខ្មែរក្រហម។

តែអតីតបងធំទីពីរ បានបង្រួមការជាប់ទាក់ទងរបស់លោក ទៅក្នុងកំហុសដ៏មិនអាចប៉ាន់ប្រមាណនេះ ថាលោកគ្រានតែ​ជា​អ្នកទទួលខុសត្រូវ «ផ្នែកមនោគមន៍វិជ្ជា និងខាងការអប់រំ»ប៉ុណ្ណោះ។ លោកបានអះអាងថា «នៅលើផែនការកម្ទេច (ក្រោម​បញ្ជារបស់អតីតមេដឹកនាំប៉ុលពត) ខ្ញុំគ្មានអំណាចអ្វីទាំងអស់។ អញ្ចឹង អ្វីដែលកើតឡើងនៅក្នុងរបបនោះ មានរឿងខ្លះ​ដែល​ខ្ញុំដឹង និងខ្លះទៀតខ្ញុំមិនបានដឹងទេ។»

នៅក្នុងសវនាការដដែល លោកនួន ជា បានសម្ដែងនូវ«វិប្បដិសារី» បើ«ទោះឧក្រិដ្ឋកម្មនោះដោយ​ចេតនាឬ​អចេតនា​ក្ដី និង​ទោះជាលោកដឹងឬមិនដឹងក្ដី»។ ជនរងគ្រោះជាច្រើន បានស្វាគមន៍ការប្រកាសនេះ ក្នុងនោះជនរងគ្រោះម្នាក់ បាន​និយាយ​ថា «ជារឿងល្អមួយ។ គាត់បានស្គាល់ ពីការទទួលខុសត្រូវរបស់គាត់។» អតីតអ្នកទោសគុកទួលស្លែងមួយរូប​ ដែលបាន​រួច​ផុតជីវិតពីផែនការកម្ទេចចុងក្រោយរបស់ពួកខ្មែរក្រហម ក៏បានថ្លែងបញ្ជាក់ដែរថា «ខ្ញុំសប្បាយរីករាយណាស់។ ទីបំផុតទៅ គាត់បានស្គាល់ពីការកាប់សម្លាប់ និងពីទោសកំហុសរបស់គាត់។»

ជាមួយនិងខៀវ សំផង អតីតប្រមុខរដ្ឋនៃកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ លោកនួនជា ជាមេដឹកនាំចុងក្រោយបង្អស់នៃរបបនេះ ដែល​ត្រូវប្រឈមនឹងការជំនុំជម្រះរបស់សាលាក្ដីកូនកាត់រវាង រដ្ឋាភិបាលក្រុងភ្នំពេញសព្វថ្ងៃ និងអង្គការសហប្រជាជាតិ។ តាំង​ពីចាប់កំណើតមក សាលាក្ដីខ្មែរក្រហមមួយនេះ បានចេញសាលក្រមតែមួយប៉ុណ្ណោះ ដែលដាក់ទោសកាំង ហ្គេចអៀវ ហៅ​ឌុច មេគុកទួលស្លែងឲ្យជាប់ពន្ទនាគារអស់មួយជីវិត។

ឯលោកខៀវ សំផន ឯណោះវិញ ក៏បានសម្ដែងការសុំខមាលទោស យ៉ាងជ្រាលជ្រៅរបស់លោកដែរ នៅចំពោះមុខជន​រង​គ្រោះ​ទាំងឡាយនៅថ្ងៃព្រហស្បត្តិ៍។ ប៉ុន្តែលោកបានអះអាងថា លោកមិនបានដឹងពីការឈឺចាប់របស់ប្រជាជនកម្ពុជា ហើយ​បាន​ថ្កោល​ទោសអំពើជួរជាតិទាំងនេះ ដែលបានកើតមាននៅក្នុងរបបដែលលោកបានគ្រប់គ្រង៕

-----------------------------------------------
ដោយ ៖ កេសរកូល - ភ្នំពេញ ថ្ងៃទី៣០ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៣
រក្សាសិទ្ធគ្រប់យ៉ាងដោយ៖ មនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ